منیزیم یکی از ضروری‌ترین مواد معدنی برای بدن به حساب می‌آید که بعد از کلسیم در حفظ سلامت استخوان‌ها بیشترین نقش را دارد. گرفتگی عضلات و اختلال در سلامت روان در بسیاری از موارد ناشی از کمبود منیزیم در بدن است. این ماده معدنی در بیش از ۳۰۰ واکنش بیوشیمیایی در بدن دخالت داشته و در جنبه‌های مختلف سلامتی تاثیرگذار است. در این مطلب شما را با علائم کمبود منیزیم در بدن انسان آشنا می‌کنیم تا منابع غذایی این عنصر را در رژیم خود افزایش داده و در صورت لزوم از کپسول منیزیم جهت جبران این کمبود کمک بگیرید.
چرا به منیزیم نیاز داریم ؟
از آنجایی‌که منیزیم در بسیاری از فرایندهای بدن از جمله موارد زیر نقش دارد، حتما باید روزانه مصرف شود:
- تولید انرژی
- ساختار استخوان و دندان
- عملکرد عضلات
- پاسخ‌دهی و عملکرد سیستم عصبی
- همانندسازی DNA
- سنتز RNA و پروتئین
بنابراین لازم است تا همه افراد روزانه از منابع غذایی منیزیم در رژیم غذایی خود استفاده کنند.
علت های کمبود منیزیم در بدن
علائم کمبود منیزیم چندان شایع نیست زیرا به ندرت پیش می‌آید که فردی به آن مبتلا شود. اما برخی از عوامل ریسک ابتلا به کمبود magnesium را افزایش می‌دهند که از آن جمله موارد زیر را می‌توان نام برد:
- رژیم غذایی که حاوی مقادیر کمی منیزیم است
- داشتن اختلالات گوارشی مانند بیماری کرون یا بیماری سلیاک
- از دست دادن مقادیر بیش از حد منیزیم از طریق ادرار و عرق به دلیل اختلالات ژنتیکی یا نوشیدن بیش از حد الکل
- قرار داشتن در دوران بارداری یا شیردهی
- بستری شدن در بیمارستان
- داشتن اختلالات پاراتیروئید و هیپرآلدوسترونیسم
- مبتلا بودن به دیابت نوع ۲
- مسن بودن
- مصرف برخی داروها مانند مهارکننده‌های پمپ پروتون، دیورتیک‌ها (داروهای مدر)، بیس فسفونات‌ها و آنتی بیوتیک‌ها
- کمبود طولانی مدت منیزیم ممکن است اثرات نامطلوبی در تراکم استخوان، عملکرد مغز، عملکرد اعصاب و ماهیچه‌ها و دستگاه گوارش داشته باشد.
در کودکان و افراد جوان کمبود منیزیم ممکن است مانع از رشد مناسب استخوان‌ها شود و در افراد مسن نیز خطر پوکی و شکستگی استخوان را افزایش دهد. بیشتر بخوانید: منیزیم چه تاثیری بر جنین دارد ؟
علائم کمبود منیزیم چیست ؟
اگر نشانه‌های زیر را حس می‌کنید ممکن است به کمبود منیزیم مبتلا باشید. با این حال بهتر است پیش از هر اقدام ابتدا با پزشک مشورت کنید:
گرفتگی و انقباض عضلات
چنانچه به هنگام فعالیت یا حتی استراحت مدام احساس می‌کنید که عضلات شما دچار گرفتگی می‌شوند، اصلا بعید نیست که کمبود منیزیم داشته باشید. آیا می‌دانستید کمبود منیزیم اگر خیلی شدید باشد حتی ممکن است به تشنج منجر شود؟ متخصصان معتقدند که این علائم در نتیجه جریان بیشتر کلسیم به سلول‌های عصبی ایجاد شده و در این صورت اعصاب عضلانی بیشتر تحریک می‌شوند.
البته توجه داشته باشید که همه انقباضات عضلانی در نتیجه کمبود منیزیم اتفاق نمی‌افتد. به عنوان مثال استرس و مصرف بیش از حد کافئین نیز می‌تواند سبب گرفتگی عضلات شود. در بعضی موارد نیز عوارض جانبی برخی داروها و ابتلا به بیماری‌هایی که اعصاب را تحت تاثیر قرار می‌دهد در انقباضات گاه به گاه ماهیچه‌های بدن موثر هستند.
پوکی استخوان و کمبود منیزیم
یکی دیگر از علائم کمبود منیزیم ابتلا به پوکی استخوان است. عوامل متعددی ریسک ابتلا به پوکی استخوان را افزایش می‌دهند که عبارتند از:
- افزایش سن
- بی‌تحرکی و عدم انجام تمرینات ورزشی
- مصرف ناکافی کلسیم و ویتامین‌های D و K در رژیم غذایی
کمبود منیزیم نیز به طور مستقیم روی تضعیف استخوان‌ها تاثیرگذار است. مطالعات روی موش‌های آزمایشگاهی نشان می‌دهد که کاهش منیزیم در رژیم غذایی منجر به کاهش توده استخوانی خواهد شد.
افسردگی و اختلالات سلامت روان
بروز اختلال در سلامت روان نیز از دیگر پیامدهای احتمالی کمبود منیزیم در بدن است. در این صورت بی‌حسی عاطفی در فرد دیده می‌شود. کمبود منیزیم اگر شدت یابد حتی ممکن است فرد به کما برود. تحقیقات نشان می‌دهد که سطوح پایین منیزیم با بروز افسردگی و افزایش اضطراب نیز مرتبط است. ممکن است با مصرف مکمل‌های منیزیم بتوان اختلالات عملکرد عصبی را بهبود بخشیده و در کنترل اضطراب و افسردگی نیز موفق عمل کرد.
خستگی و ضعف عضلانی
از دیگر علائم کمبود منیزیم می‌توان به خستگی یا ضعف جسمی و ذهنی اشاره کرد. توجه داشته باشید که همه افراد پس از مدتی فعالیت خسته می‌شوند و این کاملا طبیعی است. اما در اینجا ما از خستگی صحبت می‌کنیم غیر معمول و بسیار شدید باشد. ضعف عضلانی نیز اگر با خستگی همراه باشد احتمال وجود کمبود منیزیم در بدن بیشتر می‌شود.
ارتباط فشار خون بالا و منیزیم
مطالعات نشان می‌دهد که کمبود منیزیم احتمال افزایش فشار خون را بیشتر می‌کند. همان‌طور که حتما می‌دانید فشار خون بالا ریسک حملات قلبی در بدن را بالا خواهد برد. شواهد نشان می‌دهد که مصرف قرص منیزیم ممکن است در کاهش فشار خون موثر باشد. البته در این زمینه هنوز به مطالعات بیشتری نیاز است.
ضربان قلب نامنظم
آریتمی قلب یا ضربان نامنظم قلب یکی از مهم‌ترین علائم کمبود منیزیم در بدن محسوب می‌شود. متاسفانه آریتمی قلب در بیشتر مواقع علامت خاصی ندارد و نمی‌توان آن را تشخیص داد. البته برخی از افراد نیز در صورت ابتلا به این عارضه از تپش قلب شکایت می‌کنند. سبکی سر، تنگی نفس، درد قفسه سینه و غش کردن از دیگر علائم آریتمی به شمار می‌آید. آریتمی اگر خیلی شدید باشد منجر به سکته قلبی خواهد شد. دانشمندان بر این باورند که عدم تعادل سطح پتاسیم در داخل و خارج سلول‌های ماهیچه قلب ممکن است عامل این عارضه باشد که البته با سطح پایین منیزیم نیز مرتبط است.
علا
آسم و کمبود منیزیم
در بسیاری از موارد دیده شده که افراد مبتلا به آسم شدید، کمبود منیزیم دارند. محققان معتقدند که کمبود منیزیم ممکن است باعث تجمع کلسیم در ماهیچه‌های پوشاننده راه‌های هوایی ریه شده و با انقباض مجرای هوا تنفس را دشوار کند. در برخی موارد به افراد مبتلا به آسم شدید اسپری استنشاقی حاوی سولفات منیزیم داده می‌شود تا تنفس بهتری داشته باشند. در زمینه ارتباط بین کمبود منیزیم و بروز آسم نیز به مطالعات بیشتری نیاز است.
عوارض کمبود طولانی مدت منیزیم
اگر سطوح منیزیم در بدن به مدت طولانی پایین بماند و درمانی صورت نگیرد، خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن مثل:
- بیماری‌های قلبی
- فشار خون بالا
- دیابت نوع ۲
- پوکی استخوان
بیشتر خواهد شد. چنانچه علائم کمبود منیزیم را حس می‌کنید به منظور عدم ابتلا به بیماری‌های مزمن حتما به پزشک مراجعه نمایید.
منابع غذایی حاوی منیزیم
بهترین راه برای تامین منیزیم بدن استفاده از خوراکی‌های حاوی منیزیم است. غنی‌ترین مواد غذایی حاوی این ماده معدنی شامل موارد زیرند:
- آجیل (به‌ویژه بادام، بادام هندی و بادام زمینی)
- اسفناج
- لوبیا سیاه
- کره بادام زمینی
- نان گندم کامل
- آووکادو
- سیب زمینی
- برنج
- ماست
- غلات غنی شده
جدول مقدار توصیه شده مصرف روزانه منیزیم
با مطالعه این جدول متوجه می‌شوید که روزانه به چه مقدار منیزیم نیاز دارید:
| سن | مقدار توصیه شده روزانه
برای مردان و زنان (میلی گرم) |
مقدار توصیه شده در دوران بارداری | مقدار توصیه شده در دوران شیردهی |
| بدو تولد تا ۶ ماهگی | ۳۰ | ||
| ۷ تا ۱۲ ماهگی | ۷۵ | ||
| ۱ تا ۳ سالگی | ۸۰ | ||
| ۴ تا ۸ سالگی | ۱۳۰ | ||
| ۹ تا ۱۳ سالگی | ۲۴۰ | ||
| ۱۴ تا ۱۸ سالگی | پسران: ۴۱۰
دختران: ۳۶۰ |
۴۰۰ | ۳۶۰ |
| ۱۹ تا ۳۰ سالگی | مردان: ۴۰۰
زنان: ۳۱۰ |
۳۵۰ | ۳۱۰ |
| ۳۱ تا ۵۰ سالگی | آقایان: ۴۲۰
بانوان: ۳۲۰ |
۳۶۰ | ۳۲۰ |
| ۵۱ سالگی به بعد | مردها: ۴۲۰
خانم‌ها: ۳۲۰ |
سخن پایانی
در این مقاله علائم کمبود منیزیم را به شما معرفی کردیم. منیزیم در بسیاری از مواد غذایی وجود دارد و به همین جهت کمبود آن نادر است. اما اگر خستگی مضاعف، گرفتگی عضلات و دیگر نشانه‌هایی که به آنها اشاره کردیم را در خود حس می‌کنید، برای مشورت با پزشک اقدام کنید؛ شاید لازم باشد تا از قرص منیزیم استفاده نمایید.
لطفا به این مقاله امتیاز بدهید[مجموع: ۳ میانگین: ۵]
نوشته نشانه ها و علائم کمبود منیزیم در بدن اولین بار در مجله داروخانه مثبت سبز. پدیدار شد.