بررسی نقش روزنامه خبرجنوب در ارتقاء آگاهی افکار عمومی، انسجام آفرینی جمعی و پویایی فکری نخبگان
چکیده:
مطبوعات محلی به دلیل منطقه محور بودن، نقشی راهبردی در تزاید هم افزایی نخبگانی و انسجام بخشی موزاییک قومیتی داشته و با بهره گیری از چینش محتوا و کاربست ارزش ها و عناصر خبری اقدام برجسته سازی مطالبات عمومی و مقابله با تکوین و انتشار شایعه می کنند.
شیراز به دلیل پیشینه های ادبی، فرهنگی و هنریش از جایگاه شاخصی نزد محققان برخوردار بوده و از آن به عنوان کانون بزرگ جراید فارسی در دوران مشرطیت و سال های بعد یاد می شود. مستشرقان زیادی مثل ادوارد براون، بر تاثیر نافذ شیراز در پویایی نخبگان ایرانی تصریح کرده اند. تحقیقات نشان داده، سنگ بنای جراید امروزی در ایران توسط دو برادر: میرزا محمدصالح شیرازی و محمدجعفر ادیب شیرازی محقق شده که اهمیت شاخص بررسی نقش مطبوعات محلی فارس را مبین می سازد.
روزنامه «خبرجنوب» به عنوان یکی از روزنامه های شاخص پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ادوار مختلف نقشی راهبردی در ارتقاء سطح آگاهی همگانی و تعالی فکری نخبگان مردم جنوب کشور ایفا نموده است. این پژوهش به شیوه مطالعات توصیفی و تحلیلی با بهره گیری از مشاهدات مستقیم نگارنده در بالغ بر دو دهه همکاری مستقیم با این ..
چکیده:
مطبوعات محلی به دلیل منطقه محور بودن، نقشی راهبردی در تزاید هم افزایی نخبگانی و انسجام بخشی موزاییک قومیتی داشته و با بهره گیری از چینش محتوا و کاربست ارزش ها و عناصر خبری اقدام برجسته سازی مطالبات عمومی و مقابله با تکوین و انتشار شایعه می کنند.
شیراز به دلیل پیشینه های ادبی، فرهنگی و هنریش از جایگاه شاخصی نزد محققان برخوردار بوده و از آن به عنوان کانون بزرگ جراید فارسی در دوران مشرطیت و سال های بعد یاد می شود. مستشرقان زیادی مثل ادوارد براون، بر تاثیر نافذ شیراز در پویایی نخبگان ایرانی تصریح کرده اند. تحقیقات نشان داده، سنگ بنای جراید امروزی در ایران توسط دو برادر: میرزا محمدصالح شیرازی و محمدجعفر ادیب شیرازی محقق شده که اهمیت شاخص بررسی نقش مطبوعات محلی فارس را مبین می سازد.
روزنامه «خبرجنوب» به عنوان یکی از روزنامه های شاخص پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ادوار مختلف نقشی راهبردی در ارتقاء سطح آگاهی همگانی و تعالی فکری نخبگان مردم جنوب کشور ایفا نموده است. این پژوهش به شیوه مطالعات توصیفی و تحلیلی با بهره گیری از مشاهدات مستقیم نگارنده در بالغ بر دو دهه همکاری مستقیم با این رسانه و همچنین گفت و گو با اساتید حوزه رسانه و ارتباطات محقق شده و محقق ضمن پایبندی به اصول حرفه ای و اعراض از هرگونه سوگیری نقش روزنامه «خبر جنوب» در ارتقاء سطح آگاهی افکار عمومی، انسجام آفرینی جمعی و پویایی فکری نخبگان استان فارس و استان های همجوار را مورد واکاوی، تحلیل و بررسی قرار داده است.
کلیدواژه:مطبوعات محلی، روزنامه خبرجنوب، نخبگان، پویایی فکری، انسجام آفرینی، افکار عمومی
___________________________
مقدمه:
روزنامهنگاری محلی یا نشریات محلی به این دلیل که جامعه مخاطبان کوچکتر اما همبستهتری دارد، میتواند بسیار موثر باشد. میتواند به لحاظ توسعه بر سرمایه اجتماعی بیافزاید. می تواند همبستگی را تقویت کند و می توانند اعتماد را افزون سازد. زمینههایی را هم برای کشف فرصتها استعدادها و خلاقیتها داشته باشد.به این معنا نشریات محلی پابه پای نهادهای مدنی پیش میروند هر چه نهادهای مدنی بیشتر رشد کنند نیاز به نشریات محلی هم بیشتر خواهد بود. .(خانیکی،۶:۱۳۹۹)
روزنامه نگاری محلی ظرفیت های بی بدیل و استثنایی برای ارتباط نزدیک و صمیمی با مخاطبان و بیان خواسته ها،دیدگاه ها،نظرات و انتقادات مردم و ایجاد ارتباط بین مردم و مسوولان در اختیار دارد.(کاظم زاده،۱:۱۳۸۷)
وقتی که ما بحث از روزنامهنگاری محلی را پیش میکشیم، باید دو نکته را بدانیم. اولا این حوزه، حوزه وسیعی است که سیاست و فرهنگ و اقتصاد و در یک معنا زیست اجتماعی را در بر میگیرد. با این تفاوت که همه اینها در مقیاسی به اندازه یک شهر یا استان اتفاق میافتد. بنابراین روزنامهنگاری محلی به این معنا نیست که باید آن را محدود کنیم به روزنامهنگاری سیاسی محلی و در برابر روزنامهنگاری سیاسی ملی قرارش دهیم.منتها این طور باید نگاه کنید که اولا روزنامه نگاری بومی و ارتباطات محلی مواجه هستند با دو رقیب جدید. یکی پدیده جهانی شدن است که اساسا جهانی- محلی دو روند در کنار همدیگر هستند که چه در حوزه جامعهشناسی، چه اقتصاد و چه سیاست بسیار به آنها پرداخته شده است.روزنامهنگاری محلی میتواند مسئله زیستبوم خود را بیان کند، آن را پیش کشد و مخاطبان ملی داشته باشد و در سطح محلی خود نیز قدرتمند و بینا باشد و بتواند به طور حرفهای عمل کند.در این میان استقلال روزنامه بسیار مهم است. تنها نمیشود که روزنامه را با حمایت رسمی و سرمایهگذاری دولتی پیش برد. باید خود روزنامه هم بتواند خودش را اداره کند. این به پشتوانههای علمی و آموزشی نیاز دارد و البته پیش از هر چیز نیاز به آن دارد که اهمیتش درک شود. (۱۴۰۰، خانیکی هادی)
اهمیت پژوهش:
پژوهش حاضر می خواهد اهمیت و تاثیرگذاری یک روزنامه محلی پرشمارگان -که هم سن و سال انقلاب اسلامی است و در سخت ترین شرایط ابتدای انقلاب اسلامی تا سالهای جنگ تحمیلی و دوران پس از آن در ارتقاء آگاهی افکار عمومی، انسجام آفرینی جمعی و پویایی فکری نخبگان نقش مهمی داشته-را بررسی کند.
آشکار است که بررسی چنین تاثیری همسو و همراه با هدایت روحانیت و ایجاد فضا و بستر آزادی که زمینه سازش،پیروزی انقلاب اسلامی بود اهمیت می یابد.
نشریه های محلی در صورت دارا بودن امکانات مالی و فنی ، نیروی انسانی متخصص و حرفه ای و بهره گیری از اصول علمی روزنامه نگاری می توانند تاثیر مساعد و مثبتی برتوسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی داشته باشند.
جان ای. آر. لی معتقد است: وجود روزنامه های محلی و کتابخانه های کوچک ثابت یا سیار، دراشاعه اطلاعات، برانگیختن اعتماد به نفس، ایجاد همبستگی ملی و ایجاد مشارکت، بیش ازساعت ها سخن پراکنی روزانه از سوی حکومت مرکزی مفید است.(گل احمدی،۴۵:۱۳۸۹)
با این توضیح به نظر می رسد بررسی نقش روزنامه های محلی در تعالی، فرهنگ سازی و گسترش توسعه مهم و قابل تامل باشد.
پیشینه پژوهش:
لیلی بنی اسدی(۱۳۹۹) دانشجوی دکترای علوم ارتباطات در پژوهشی با عنوان«نقش رسانه های محلی در توسعه» به این نتیجه رسیده است که رسانه های محلی به عنوان موتور محرکه توسعه جوامع محلی می توانند به علت سطح تماس وسیعی که با مردم مناطق و نواحی خود دارند و با آگاهی بخشی بالایی که به جامعه محلی می دهند و همچنین با فعالیت متمرکز برای پوشش رویدادهای محلی و پرداختن به مسائل محیطی و مرتبط با اقشار مختلف اجتماعی در قلمرو جغرافیایی خود در بخشهای مختلف باید به نقش آفرینی بپردازند و با هموار ساختن مسیر توسعه کمی و کیفی، در راستای توسعه پایدار و فراگیر شهروند محور حرکت کنند.
محمد مهدی فرقانی-ابراهیم محمد حسینی(۱۳۹۸) در تحقیقی با عنوان: بررسی جایگاه روزنامه نگاری توسعه در مطبوعات محلی نتیجه گرفته اند: مطبوعات محلی به عنوان یک سازمان رسانه ای، نیازمند اعمال مدیریت جهت نیل به اهدافش است و برای اینکه رسانه به کارکردهایش توجه و در راستای آن حرکت کند مدیریت رسانه یک امر ضروری است. مدیران مطبوعات محلی در صورت توجه به نقش توسعه بخشی مطبوعات محلی، بدون تردید فرایند توسعه را در اجتماع های محلی تسهیل خواهند کرد.
زهرا کریمی-حسین انتظامی-علی اصغر محکی(۱۳۹۷) در پژوهش خود به بررسی ویژگیهای حرفه ای و جمعیت شناختی متخصصان و کارشناسان حوزه روزنامه نگاری محلی پرداخته اند. در این پژوهش آمده است: با عنایت به دامنه سنی نمونه بیشتر مدیران، دبیران خبرنگاران و استادان برجسته روزنامه نگاری جوان هستند همچنین با توجه به بررسی جنسیت نمونه، مشخص شد که حرفه روزنامه نگاری محلی در ایران حرفه ای مردانه است و در حال حاضر، زنان سهم بسیار کمتری از فعالیت در این حوزه را در دست دارند اغلب مدیران و دبیران و روزنامه نگاران مورد مطالعه دارای تحصیلات فوق دیپلم هستند که با توجه به ساختار سنی جمعیت ،نمونه طبیعی است. بررسی رشته تحصیلی جمعیت ،نمونه نشان داد که بیش از نیمی از جمعیت مدیران و دبیران و روزنامه نگاران از رشته های غیر تخصصی و گاه غیر مرتبط در این حرفه مشغول هستند این موضوع میتواند به نوبه خود از آسیب های این حرفه محسوب شود.
جمع بندی تحقیقات انجام شده:
رسانه های محلی به دلیل تماس گسترده ای که با مردم مناطق خود دارند می توانند در آگاهی بخشی بالا در مسیر توسعه کمک شایانی به فرهنگ جوامع خود داشته باشند. این مهم البته نیازمند یک مدیریت رسانه ای خوب است تا بتواند با درک اثربخشی مطبوعات محلی در توسعه،این فرایند را تسهیل کند.
همچنین بررسی رشته تحصیلی روزنامه نگاران شاغل در روزنامه های محلی نشان داد که بیش از نیمی از جمعیت مدیران و دبیران و روزنامه نگاران از رشته های غیر تخصصی و گاه غیر مرتبط در این حرفه مشغول هستند این موضوع میتواند به نوبه خود از آسیب های این حرفه محسوب شود.
روش تحقیق:
این پژوهش به شیوه مطالعات توصیفی و تحلیلی با بهره گیری از مشاهدات مستقیم نگارنده در بالغ بر دو دهه همکاری مستقیم با این رسانه محقق شده و محقق ضمن پایبندی به اصول حرفه ای و اعراض از هرگونه سوگیری نقش روزنامه «خبر جنوب» در ارتقاء سطح آگاهی افکار عمومی، انسجام آفرینی جمعی و پویایی فکری نخبگان استان فارس و استان های همجوار را مورد واکاوی، تحلیل و بررسی قرار داده است.
تاریخچه مطبوعات فارس:فارسی ها اولین در ایران
اگر تردیدهایمان را به یقین تبدیل کنیم و شیوه ارتباطات و اطلاع رسانی دولت هخامنشیان را روزنامه نگاری ندانیم باز هم فارسی ها و شیرازی ها اولین افراد کشورمان بودند که به اهمیت اطلاع رسانی مکتوب پی برده و سعی و تلاش خود را در راه گسترش فرهنگ از طریق چاپ نشریات درداخل و خارج از کشور صرف کردند.
سید فرید قاسمی در مقدمه المنطبعه فی الفارس می نویسد: «روزنامه نگاری فارس، زادگان پیشینه دیرینه تری از چاپ و نشر مطبوعات فارس دارد. چهل و سه سال قبل از انتشار مطبوعات در ایران و هفتاد و هشت سال پیش از نشر المنطبعه فی الفارس (اولین روزنامه شیراز) یک شیرازی نخستین نشریه ارمنی جهان را در مدرس هند منتشر کرد. بنابر منابع ارمنی نشریه آزاد ارار (خبرنامه) که اولین شماره اش در ۱۶ اکتبر ۱۷۹۲م. بوسیله هاروطیون (هارطون) شما ونیای شیرازی (۱۸۲۴-۱۷۵۰م) انتشار یافت. نخستین نشریه ارمنی زبان در جهان است.»
بدین ترتیب اولین تلاش فارسیها در ۲۱۴ سال قبل به انتشار اولین کار مطبوعاتی ایران در خارج از کشور و اولین روزنامه ارمنی جهان منجر شد. حضور فرهیختگان فارس در حوزه مطبوعات هندوستان که سابقه دیرینه ای دارد تنها به شماونیای شیرازی ختم نمی گردد و تا قبل از طلوع اولین روزنامه در ایران فارسیهایی بودند که در آن کشور به روزنامه نگاری اشتغال داشتند. در این مورد نیز سید فرید قاسمی می نویسد:«شیرازی های دیگری نیز در هند قبل از تولد روزنامه در ایران، وقایع نگار بوده اند که نعمت خان عالی شیرازی از آن جمله است.»
اما چاپ اولین روزنامه فارسـی زبان با هویت کاملا ایرانی نیز مرهون تلاش سه نفر از فارسیهای خردمند و فرهنگور بود. سید فرید قاسمی می نویسد:«مطبوعات در ایران نیز به وسیله دو برادر از اهالی فارس بنیاد گرفت، میرزا محمد صالح شیرازی و محمد جعفر ادیب شیرازی. اگر میرزا محمد صالح را مدیر نخستین نشریه فارسی زبان ایران در عهد محمد شاه قاجار بدانیم باید از میرزا محمد جعفر ادیب نیز به عنوان اولین سردبیر یا دست کم معاون سردبیر اولین نشریه در ایران یاد کنیم. این دو به همراه میرزا اسدا… باسمه چی که او نیز فارس زاده است مثلث نشر اولین نشریه ادواری چاپی در ایران را تشکیل دهند.»
به این ترتیب روزنامه «کاغذ اخبار» به همت فارسی ها متولد شد تا آغاز راهی سخت، دشوار اما زیبا و پرشکوه در جریان فرهنگی ایران باشد. بنابراین اولین مدیر روزنامه،اولین سردبیر،اولین چاپگر روزنامه ایران،فارسی بودند(رومی،۸۴٫۸۳:۱۳۸۶)
دیدگاه حضرت آیت الله خامنه ای درباره روزنامه خبرجنوب:
حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی وظیفه روزنامه نگاران را در موقعیت فعلی جمهوری اسلامی بسیار خطیر خواندند و گفتند: از وظایف بزرگ نویسندگان و روزنامه نگاران در این برهه، حفظ وحدت و یکپارچگی مردم است و این گروه باید با قلم های خود حافظ و پشتیبان انقلاب و استمراربخش آن باشند.رهبر معظم انقلاب در روز ۲۱ آذر ۶۷ در مقام ریاست جمهوری در سفر به شیراز در دیدار با مدیر روزنامه خبر با معظم له، یادآور شدند:روزنامه نگاران با مطالب و مقالات خود باید مردم را در جهت اهداف انقلاب اسلامی همیشه آماده نگه دارند و زمینه شرکت گسترده و فعال آنان را در امر بازسازی فراهم سازند.آیت الله خامنه ای ضمن ابراز خرسندی از فعالیت روزنامه خبرجنوب بر استقلال مطبوعات و لزوم سرعت بخشیدن به انتقال اخبار به مردم و ایجاد جو آشتی و وحدت در جامعه و دوریجستن از ایجاد اختلاف تاکید کردند و برای کلیه روزنامه نگاران متعهد آرزوی موفقیت نمودند. (خبرجنوب،۲:۱۳۸۷)
پاسخ اساتید روزنامه نگاری به یک پرسش/چگونه خبرجنوب در گذر تاریخ به موفقیت ادامه داد؟
فریدون صدیقی/مدرس ارتباطات:
کوشش و تلاش بی وقفه برای انتشار یک روزنامه آن هم به مدت ۳۰ سال قابل تحسین، ارزش واحترام است.
آرزو میکنم روزنامه «خبرجنوب» با آسیب شناسی مسایل خطه جنوب در حوزه های مختلف بیش از پیش در راهی که گام برداشته است موفق باشد. یادآوری این نکته را ضروری می دانم که نشریات منطقه ای ما بیش از آنکه متاثر از الگوی نشریات پایتخت باشد باید متمرکز در برآورد درخواستها و نیازهای مخاطبان منطقه ای خود باشد. این گفته بدین معناست که نشریات منطقه ای البته باید در فرم و رفتارهای ژورنالیستی، نشریات موفق را الگوی خود قرار دهند اما انتظار این است که تمرکز نشریات منطقه ای بر طرح موضوعات مسایل و خواسته های منطقه تحت پوشش باشد.
روزنامه «خبرجنوب» البته در این راه گام های مثبتی برداشته و انتظار این است در آغاز سی امین سال انتشار خود با تغییرات تازه ای در فرم و محتوا همراه باشد.
علی اکبر قاضی زاده/ استاد ارتباطات:
خدا را شکر که خبر هنوز در می آید. حسین واحدی پور، سی سال پیش «خبرجنوب» را پایه گذاشت همه می دانند که بیرون دادن یک نشریه کاری است و نگه داشتن آن سرپا و زنده، کارستانی دیگر. این کارستان را واحدی پور و بی شماری از بچه های خوب شیرازی و غیر شیرازی کرده اند که دست مریزاد. من از آنانی بودم که با انتقال ،خبر به تهران موافق نبودم می گفتم حالا این روزنامه هویت شیراز است و خوب است همان جا برقرار باشد اما شاید در کشاکش این همه حادثه اگر واحدی پور چنان نمی ،کرد خبر چنین نمی ماند .
محمد تقی روغنی ها/ استاد ارتباطات:
روزنامه «خبرجنوب» هر چند مانند برخی از نشریات دولتی امکانات آنچنانی ندارد اما با توجه به انگیزه بسیار زیاد مدیر مسوول آن از موفق ترین روزنامه های کشور به شمار می رود. کار «خبرجنوب» از این جهت جالب است که در استان فارس منتشر می شود اما برد کشوری دارد.: این روزنامه از نیروهای باتجربه حرفه ای و با انگیزه استفاده می کند که همین عامل باعث موفقیت «خبرجنوب» شده است.
منصور رستگار فسایی/استاد دانشگاه شیراز:
«خبر» از روزی که به عنوان یک روزنامه یومیه در شیرازجنت طراز به انتشار آغاز کرد راهی مشکل و هدفی بزرگ داشت. چه شیراز شهری بی هویت با مردمی بی فرهنگ نبود، مردم این شهر و استان فارس به غنای آگاهی هزاره ها پشت گرم بودند و از آغاز چاپ و روزنامه نگاری در ایران هم شیرازیان از پیشگامان این راه به شمار می آمدند، روزنامه ها و مجلات فراوان دیده بودند و خاطره های بسیار از روزنامه نگاران و ارباب مطبوعات استان و شهر خود داشتند، خاطره های خوش از روزنامه ها و هفته نامه هایی که هدفشان خدمت به جامعه و اعتلای سطح فرهنگ و آگاهی مردم بود و خاطره هایی تلخ از مطبوعات بی محتوا و بی هدف که به مطامع مادی و هوسهای جاه و منزلت و تبلیغ باطل و دشمنی با حق اندیشیده ،بودند بنابراین انتشار روزنامه در شهر و دیاری که مردمی آگاه و مشکل پسند دارد کاری آسان نیست. در آغاز «خبر» یک مرد را داشت که با همت و کوشش می خواست شیراز را از نعمت یک روزنامه منظم و آگاهی رسان برخوردار کند و همین صاحب همت توانست همکاران خوب را از میان این مردم آگاه و با ذوق پیدا کند و با مشکلات اقتصادی و فنی و شرایط دشوار ایام جنگ تحمیلی با موفقیت دست و پنجه نرم کند و بتواند با جلب توجه و اعتماد مردم به تیراژ معقول، پشتوانه مالی مردمی، رشد معنوی و عرضه داشت بهتر و مطلوب تر مطالب و اخبار و آگهی ها دست یابد از شماره یک به ۱۰۰ و از ۱۰۰ به هزار و بالاخره امروزه افزون از چهار هزار شماره برسد.
شاید برای بعضی از خوانندگان این صعود اعداد معنی لازم را نداشته باشد اما اگر کمی دقت کنیم این شماره ها بسیار معنی دار و عمیق جلوه میکند نشان از سالها تداوم در کار و هدف دارد. نماینده استقامت در دشواری ها و مشکلات مربوط به یک کار اجتماعی است و به نوعی بروز لیاقت در رسیدن به هدف و دریافت کم و کیف ذوق و خواست و توقع مردم و ارضای نسبی آن است و به همین جهت میتواند کاری بسیار مهم و درخور ستایش باشد زیرا رقابت ها و تنوع در کار روزنامه نگاری، ارضای سلیقه های مختلف مردم، تضادهای ذوقی و عقیدتی موجود در جامعه، مشکل پسندی و توقعات گوناگون و متفاوت مردم، حفظ میزانی خاص از ارزشهای معنوی که لااقل اکثریت مردم را خوشایند آید، به امکانات اندیشگی و فنی و ذوقی فراوان نیازمند است که به سادگی در همگان و همه جا فراهم نمی آید و طبعا می تواند در میان راه، نفس بسیاری از راهیان این طریق را بند آورد و ایشان را از کار و کوشش و حرکت باز دارد.
توفیق در این کار به حسن مدیریت و احساس مسوولیت اجتماعی و ذهن آگاه فرد فرد هیئت تحریریه روزنامه نیازمند است که بتوانند کاری کنند که مردم از مخارج لازم خود بکاهند و روزنامه را بخرند هزینه آگهی ها را بپردازند و مطمئن باشند که این خرج بازده معقول و مورد انتظار آنها را خواهد داشت و خانواده ها بپذیرند که ورود این روزنامه به خانه آنها به رشد و کمال افراد خانواده کمک خواهد کرد و در نتیجه مردم جامعه عادت کردن به خرید روزنامه را از اعتیادات مثبت و خردمندانه به شمار آورند.
دکتر کاووس حسنلی/استاد دانشگاه شیراز:
روزنامه خبرجنوب در عصر اطلاع رسانی یکی از پرمخاطب ترین روزنامه های فارس است.صفحاتی از این روزنامه به مسایل فرهنگی،ادبی و هنری می پردازد و قسمتی هم مربوط به ویژه نامه ادبی است که بسیاری فعالیت اولیه شان را از آنجا شروع کردند و اکنون افراد شناخته شده ای در حوزه فرهنگ و هنر هستند.
هر صفحه ای تا در گسترش فرهنگ منتشر شود برای اهالی فرهنگ بسیار خوشایند است و بی گمان وجود روزنامه خبرجنوب می تواند در اقدام فرهنگی و فعالیت های ادبی و تاثیر آن در جامعه کارساز باشد.
حسین واحدی پور/مدیر نشریات بین المللی خبر
«خبرجنوب» را با «ن و القلم وما یسطرون» آغاز کردیم، با خدای خود عهد بستیم که درست و صحیح بنویسیم و آن را به سرعت در اختیار مردم قرار دهیم و به همین خاطر نام «خبر» را برای روزنامه برگزیدیم. این کلمه مختصر و بامعنا اکنون در عصر گسترش برق آسای ارتباطات بدون توجه به رنگ و نژاد و قوم و قبیله و بینش های سیاسی و اجتماعی به سمتی پیش رفته که تمامی ابعاد زندگی آدمیان را در اختیار گرفته و به یکی از نیازهای اساسی و اولیه مردم تبدیل شده است. با هدف سرعت رسانی «خبر» به مردم از نخستین روز کار به دنبال همکارانی بودیم که آگاه به ارزش و جایگاه «قلم» باشند. روزنامه نگاران و خبرنگارانی متعهد که با تکیه بر قلم و نوشتار خویش تلاش بر دفاع از آزادی بیان داشته باشند و بدیهی است لازمه حقیقت گویی ابتدا وجود آزادی و سپس امید به دستیابی به عدالت اجتماعی است که انتخاب این گروه روزنامه نویس نیز کار آسانی نبوده و نیست.
باید مراقب بود تعدادی که با مسایل مطبوعاتی بیگانه و یا از ورشکستگان سیاسی و اجتماعی و اقتصادی اند و زمانی که دستشان از همه جا کوتاه می شود برای رسیدن به مقاصدشان به این حرفه روی می آورند، در میان افراد صدیق و خوشنام و خدمتگزار جای نگیرند، گرچه پس از گذشت مدتی آن تعداد دستشان رو و از این قبیله رانده می شوند ولی حضورشان حتی برای مدتی کوتاه زیان بار و مضر است.
اکثریت روزنامه نگاران و خبرنگاران، افراد مسوولیت پذیر و در خدمت جامعه و مردمند و خوشبختانه «خبرجنوب» از همکاری صمیمانه این گروه برخوردار است و به داشتن چنین دوستان صمیمی و پاک و منزه به خود می بالد، سعی آنان در این است که حقایق را شجاعانه به تصویر بکشند، نیازهای مردم را نقد و بررسی کنند، غم و اندوه آنان را دریابند و از مسوولین بخواهند مرهم گذار دردهای اجتماعی شان باشند.
روزنامه خبرجنوب و بها به جوانان روزنامه نگار و فرهنگ ور
این درست که روزنامه «خبرجنوب» امروز قدیمی ترین روزنامه در حال انتشار استان فارس و جنوب ایران است اما اگر از نزدیک سری به این روزنامه بزنید متوجه خواهید شد که جوانان بسیاری در قسمتهای مختلف آن در کنار پیشکسوتان عزیز مشغول به کار هستند. یکی از کارهای بزرگی که در این روزنامه انجام شده ایجاد سرویس جوان و در پی آن راه اندازی بزرگترین تحریریه جوان روزنامه نگاری ایران بود.
امروز روزنامه در روزنامه خبر جنوب جوانان علاقه مند به روزنامه نگاری از استان فارس و سایر استانهای جنوبی کشور مثل بوشهر هرمزگان خوزستان کهگیلویه و بویراحمد و… می توانند ذوق و علاقه خود را عیان کنند و با ارسال مطالب مختلف و متنوع استعدادهای خود را بروز دهند.
تحریریه جوان روزنامه «خبرجنوب» با حدود ۱۵۰۰ عضو به عنوان یکی از بزرگترین تحریریه های جوان روزنامه نگاری ایران میعادگاه جوانان بسیاری است که می خواهند وارد دنیای کاغذی شوند. استعدادهایی که برخی از آنها نفرات برتر المپیادهای کشوری نفرات منتخب جشنواره های مختلف ،فرهنگی نویسندگان کتاب و… را شامل می شوند.
نتیجه گیری:
این تحقیق با هدف بررسی نقش روزنامه محلی خبرجنوب چاپ شیراز در ارتقاء آگاهی افکار عمومی، انسجام آفرینی جمعی و پویایی فکری نخبگان منطقه جنوب کشور انجام شد.
نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که اگر یک روزنامه محلی بتواند به عنوان یک بنگاه سوده اقتصادی پرقدرت باشد می تواند بدون نیاز به کمک های دولتی به صورت مستقل در جهت اهمیت به ذایقه مخاطبان گام بردارد و در نهایت موفق به جذب و همراهی آنان شود.
روزنامه خبرجنوب با توجه به استقلال مالی توانسته با برگزاری دوره های حرفه ای روزنامه نگاری توسط اساتید مطرح ارتباطات و رسانه کشور، خبرنگاران و روزنامه نگارانی قابل تربیت و به درستی از آنها استفاده کند و زمینههایی را هم برای کشف فرصتها استعدادها و خلاقیتهای کارکنانش ایجاد کند.
روزنامه «خبرجنوب» با آسیب شناسی مسایل و مشکلات جنوب کشور توانسته در برآوردن اعتماد مخاطب موفق باشد.
این روزنامه با تمرکز در برآورد درخواستها و نیازهای مخاطبان منطقه ای خود در فرم و رفتارهای ژورنالیستی، بر طرح موضوعات مسایل و خواسته های منطقه تحت پوشش خود تاکید دارد.
یکی از کارهای خوب و آینده نگرانه ای که در این روزنامه انجام شده ایجاد سرویس جوان و در پی آن راه اندازی یکی از بزرگترین تحریریه های جوان روزنامه نگاری ایران و آموزش آنان است.
امروز در روزنامه خبر جنوب جوانان علاقه مند به روزنامه نگاری از استان فارس و سایر استانهای جنوبی کشور مثل بوشهر هرمزگان خوزستان کهگیلویه و بویراحمد و… می توانند ذوق و علاقه خود را عیان کنند و با ارسال مطالب مختلف و متنوع استعدادهای خود را بروز دهند.
برنامهریزی بر اساس مخاطبشناسی که از پایه های روزنامه نگاری موفق به شمار می رود در این روزنامه یه شکل قابل توجهی پررنگ است.
منابع:
فرقانی،محمد مهدی و محمدحسینی،ابراهیم،۱۳۹۸، بررسی جایگاه روزنامه نگاری توسعه در مطبوعات محلی ؛ تحلیل محتوای دو هفته نامه و دو ویژه نامه استانی روزنامه های سراسری استان کردستان،فصلنامه جامعه فرهنگ رسانه، دوره ۸ شماره سی ام،۵۱-۷۹
کریمی زهرا،حسین انتظامی و علی اصغر محکی،۱۳۹۷، جایگاه روزنامه نگاری محلی از نگاه کارشناسان و متخصصان این حوزه،فصلنامه رسانه، سال بیست و نهم شماره سه،۱۰۷-۱۲۴
بنی اسدی،لیلی، ۱۳۹۹،نقش رسانه های محلی در توسعه، https://www.irna.ir/news/83863104
گل محمدی، احمد ۱۳۴۳٫ جهانی شدن فرهنگ، هویت، تهران: نشر نی، چاپ دوم.
زارع، بیژن (۱۳۸۶) ، بررسی ویژگی های نیروی انسانی و امکانات مالی و فنی نشریه های محلی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
رومی،سیروس(۱۳۸۶)،تاریخچه مطبوعات فارس،شیراز:انتشارات فرهنگ پارس.
ویژه نامه انتشار هشت هزارمین شماره روزنامه خبرجنوب،شماره۸۰۰۰ دی ماه ۱۳۸۷،۲
خانیکی، هادی،۱۳۹۹، توسعه ایران بدون روزنامهنگاری محلی ممکن نیست ،فصلنامه ماف، سال سوم شماره هشت،۶-۹
خانیکی،هادی، ۱۴۰۰،توسعه ایران بدون روزنامهنگاری محلی ممکن نیست، http://www.khaniki.com/?p=1949
کاظم زاده،موسی(۱۳۸۷)،«مطبوعات محلی،چالش ها و راهکارها»،ویستا،دسترسی در:
https://vista.ir/w/a/16/ikmp7
*دانشجوی دکترای ارتباطات