خلاصه هر آنچه باید از بلاک چین بدانید
- Blockchain از دو واژه بلاک (Block) و چین (Chain) تشکیل شده است.
- به عقیده برخی از کارشناسان، بزرگترین اختراع بشر از زمان اینترنت است.
- نوعی پایگاه داده است که در آن اطلاعات به صورت زنجیره ای از بلوک ها ذخیره می شوند.
- هر بلوک در بلاکچین ظرفیت ذخیره اطلاعات مشخصی دارد. وقتی ظرفیت یک بلوک کامل شد، این بلوک پر می شود و به بلوک های پر شده قبلی اضافه می شود.
- اطلاعات ذخیره شده در Blockchain، در بین تمام اعضای شبکه به اشتراک گذاشته می شوند.
- هیچ کدام از اطلاعات درون بلاکچین قابل تغییر یا حذف نیستند.
- دقت در زنجیره و بلوک ها، کاهش هزینه ها، تمرکززدایی، شفافیت و اعتماد، تغییرناپذیری، دسترسی، امنیت و سرعت بالا از مزیت های اصلی این فناوری هستند.
- بلاکچین کاربردهای مختلفی فراتر از شبکه رمزارزها دارد. املاک و مستغلات، زنجیره تأمین کالا، خدمات درمانی، رأی گیری و بسیاری از کاربردهای بالقوه آن هستند.
در پاسخ به سوال بلاکچین چیست؟ باید گفت Blockchainبه عنوان یک فناوری شگفتانگیز و کاملاً انقلابی در حال تغییر دنیای ماست، که توانایی تحول آن را به شکل کامل دارد. این فناوری نوظهور، توسط بسیاری از کارشناسان حوزهٔ فناوری به عنوان یکی از بزرگترین اختراعات نوع بشر از زمان ظهور اینترنت شناخته میشود. این مفهوم ابتدا ممکن است پیچیده و دشوار به نظر برسد، اما نگرانی نداشته باشید، زیرا در این مطلب، قصد داریم به زبانی ساده و روشن در مورد بلاکچین چیست، کاربردها و نحوهٔ عملکرد آن صحبت کنیم.
اغلب، مردم بلاکچین را با بیتکوین اشتباه گرفته و این اشتباه معمولاً از آنجا ناشی میشود که این فناوری برای اولین بار در سال ۲۰۰۹ در برنامهنویسی بیتکوین به کار گرفته شد. اما به زودی پس از بیتکوین، رمزارزهای دیگر نیز از این فناوری نوآورانه بهرهمند شدند و پولهای رمزنگاری خود را معرفی کردند. در حقیقت، پذیرفتن سریع این فناوری توسط کارآفرینان و پیشروان فناوری و اینترنت نشان داد که بلاکچین تنها در زمینه رمزارزها محدود نمیشود و دارای کاربردهای گستردهتری است که هرکدام میتوانند بازارهای خاص خود را تحت تأثیر قرار دهند.
با توسعه بیشتر، بلاکچین به عنوان یک تکنولوژی کلیدی در بسیاری از زمینهها شناخته شده و نقش آفرینی خود را در زمینههای مختلفی از جمله مالیات، حقوقی، حقوقی، سلامت و حتی زنجیره تأمین نشان داده است. این فناوری که اصطلاحاً به عنوان یک “کتاب راهنما” یا “لجستیک دیجیتال” توصیف شده است، توانمندی ایجاد یک سیستم غیر متمرکز، شفاف و امن برای ثبت و انتقال اطلاعات را فراهم میکند.
بلاکچین به عنوان یک ساختار دادهای که به صورت زنجیرهای اطلاعات را ثبت میکند، از تغییرات و انتخابهای غیرقابل بازگشت بهرهمند است. این ویژگی به اطمینان ما از صحت و اعتبار اطلاعات منتقل شده از طریق بلاکچین کمک میکند. همچنین، این تکنولوژی میتواند در مواردی همچون معاملات مالی بین المللی، اثبات هویت، ردیابی مبادلات، و حتی انتخابات الکترونیکی به کار گرفته شود.
بنابراین، بررسی عمیقتر بلاکچین و فهم کامل از نحوه عملکرد آن، درک بهتری از این تکنولوژی نوظهور و انقلابی ارائه میدهد که در تمامی ابعاد زندگی ما تأثیر خواهد گذاشت.
پیشنهاد : پارسیان کریپتو مرجع کاملی برای دسترسی به اطلاعات و قیمت ارزهای دیجیتال
تاریخچه بلاکچین
تاریخچه بلاکچین به واقعیت پیچیده و مفهومی نیاز دارد که از دوران پیش از ظهور بیتکوین شروع میشود. در حالی که بیتکوین و سایر ارزهای دیجیتال از قابلیتهای فناوری بلاکچین بهرهمند شدند، اما ریشههای این فناوری را میتوان به مراحلی قبل از سال ۲۰۰۹ و آغاز بیتکوین باز کرد.
تاریخچه بلاکچین، مخالف اندیشههای عمومی، به دوران پیش از ظهور ارزهای دیجیتال و بیتکوین باز میگردد. ایدهٔ این فناوری برای اولین بار در سال ۱۹۹۱ مطرح شد. در واقع، در این زمان زنجیرهای از بلوکهای رمزنگاری شده بهمنظور جلوگیری از هرگونه تغییر و سوءاستفاده از اسناد ایجاد شد. استوارت هابر و اسکات استورنتا دو نفر از افرادی بودند که این ایده را سالها پیش از ظهور مفهوم پیچیدهتری به نام بلاکچین به عمل آوردند.
در ادامه، در سال ۱۹۹۸، نیک سابو مفهومی به نام بیت گلد (Bitgold) را معرفی کرد که نوعی ارز دیجیتال غیرمتمرکز بود. با این حال، این ایده موفقیت آمیز به نظر نرسید.
تاریخچه بلاکچین نشان میدهد که راهکار اثبات کار به عنوان یک مفهوم قابل استفاده مجدد، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده و با گذشت زمان نسلهای جدیدتر بلاکچینها ظهور یافتهاند که در ارزهای دیجیتال بهکار گرفته میشوند. در سال ۲۰۰۰، استفان کنست مقالهای را منتشر کرد که در آن از فرضیه خود برای پیادهسازی زنجیرههای رمزنگاری شده برای ذخیره دادهها بهصورت جامع سخن گفت.
در نهایت، ساتوشی ناکاموتو، شخصیت مرموز، بود که تمام این ایدهها را به صورت عملی و موفق در قالب بلاکچین بیتکوین به دنیای فناوری معرفی کرد. از آن زمان، فناوری بلاکچین به شدت محبوب شده و کارشناسان و محققان فناوری از قابلیتهای بیشمار آن مطلع شدند.
بلاکچین چیست؟
بلاکچین در واقع یک نوع پایگاه داده محسوب می شود. اما آنچه بلاکچین را از تمام فناوری های دیگر متمایز می کند این است که این فناوری اطلاعات و داده ها را به روش کاملا متفاوتی ذخیره می کند. اصلی ترین تفاوت بلاکچین با سایر پایگاه های داده، ساختار ذخیرهی اطلاعات است. یک زنجیره بلوکی اطلاعات را به صورت گروهی جمع آوری می کند که به آن «بلوک»ها گفته می شود. بلوک ها مجموعه ای از داده ها را در خود نگهداری می کنند. هر کدام از بلوک ها ظرفیت مشخصی دارند و مقدار کاملا مشخصی از داده ها در آنها قرار گرفته و ذخیره می شود. وقتی ظرفیت یک بلوک تکمیل شد، بلوک پر شده و به بلوک های پرشدهی قبلی افزوده میشود.
بسیار خوب، حالا زنجیره ای از بلوک های با محتوای داده ها خواهیم داشت که به آنها «بلاکچین» یا همان «زنجیرهی بلوکی» گفته می شود. چنانچه می دانید، بلاکچین از دو کلمه بلاک (Block) و چین (Chain) تشکیل شده است. احتمالا با توضیحاتی که در اینجا دادیم، کاملا دلیل نامگذاری این فناوری را متوجه شدید.
پیشنهاد : قیمت بیت کوین و قیمت اتریوم را در پارسیان کریپتو مشاهده کنید.
بلاکچین چگونه کار می کند؟
حالا که با زنجیره بلوکها بهطور کامل آشنا شدید، مناسب است که بفهمید چگونه این فناوری در واقعیت کار میکند. همانطور که در سطرهای قبلی گفته شد، بلاکچین در واقع یک شبکه است که عملکرد آن مشابه یک پایگاه داده است. با این حال، این پایگاه داده تحت کنترل یک سازمان یا شرکت خاص نیست و اطلاعاتی که در بلاکچین ذخیره شدهاند با سایر پایگاههای داده تفاوت دارند. اطلاعات در زنجیره بلوکی برای تمام اعضای شبکه به اشتراک گذاشته میشوند. اما این اطلاعات و دادهها به هیچ وجه قابل تغییر یا حذف نیستند.
اطلاعات بلاکچین در مجموعهای از بلوکها ذخیره میشوند. واضح است که این اطلاعات فقط دادههای تراکنشها نیستند، بلکه میتوانند هر نوع اطلاعاتی باشند. هر بلوک به جز اطلاعاتی که درون خود ذخیره میکند، یک هش را نیز دارد. هش در واقع مجموعهای از کاراکترهاست که به وسیلهی الگوریتمهای مخصوص ایجاد میشود. هر بلوک با توجه به اطلاعاتی که درون خود ذخیره کرده، هش مخصوص به خود را دارد. این هش را میتوان نمادی از اطلاعات آن بلوک نیز دانست.
نکتهای که حتماً باید در نظر گرفته شود، این است که حتی اگر بخش بسیار کوچکی از اطلاعات تغییر یافته یا حذف شود، هش کاملاً عوض میشود. تغییر یک هش، هش بلوکهای دیگر را نیز کاملاً تغییر خواهد داد. این اتفاق به دلیل این است که هر بلوک به جز هش مخصوص به خود، هش بلوک قبلی را نیز در خود ذخیره کرده است. به همین دلیل به آن زنجیره بلوکها گفته میشود.
مثال ساده از کارکرد بلاک چین
برای اینکه بهتر با معماری Blockchain آشنا شوید، بهتر است به مثال ساده ای از نحوهی رهگیری مالکیت یک کالا توجه کنید. فرض می کنید که یک فایل اطلاعات رسید داریم که دارای مواردی از جمله خریدار، فروشنده و مقدار ارسالی است و زمانی که تراکنش انجام شد، یک برچسب زمانی ایجاد می کند.
برچسب زمانی (Timestamp) نمایانگر زمان و نوع رخداد در بلاکچین و بر حسب ساعت هماهنگ جهانی (UTC) است. کاربرد برچسب زمانی تنها به مشخص کردن زمان بلوک محدود نیست، بلکه نرخ هس را نیز نشان می دهد. علاوه بر این، از زنجیره بلوکی در مقابل هرگونه فعالیت مخرب و دستکاری محافظت کرده و به نوعی نقش امنیتی را در بلاکچین عهده دار است.
اطلاعات تراکنش برای تراکنش های متعدد به صورت یک بلوک بسته بندی می شوند. این بلوک به هر کدام از کامپیوترهای شبکه یک پیغام می فرستد. هر کامپیوتر یا گِره (Node) در شبکه، از قوانین پروتکل Blockchain پیروی می کند و با توجه به همین پروتکل، اعتبار بلوک جدید را تأیید می کند. در صورتی که بلوک معتبر قلمداد شود، به بلاکچین اضافه می شود. این امر به نوبه خود، یک فهرست مرتبط به طور مداوم در حال رشد از اطلاعات تراکنش ایجاد کرده و نمایانگر کل تاریخ تراکنش های مرتبط به یک دارایی خاص است.
با توجه به اینکه هر گره، رونوشتی از زنجیره بلوکی را نگه می دارد، همواره اجماع یا توافقی از تاریخچه تراکنش در شبکه ذخیره خواهد بود. در واقع، هر گره نقش یک شاهد مجزا را دارد و به این ترتیب، وقتی که اکثریت گره ها درباره یک رونوشت صحیح بلاکچین با هم توافق داشته باشند، معتبر قلمداد شده و به عنوان یک دفتر کلِ قابل اعتماد و معتبر و قانونی مورد قبول قرار می گیرند.
مزیت های بلاکچین چیست؟
درک دقیق از زنجیره و بلوکها:
تمام مبادلات در شبکه بلاکچین توسط یک شبکه از هزاران کامپیوتر تأیید میشوند، که این ویژگی باعث حذف کامل دخالت انسانی در این فرآیند میشود. اگر در یکی از کامپیوترهای شبکه خطایی رخ دهد، این خطا تنها بر روی یک نسخه از بلاکچین اثر خواهد گذاشت. برای انتقال خطا به تمام بلاکها، حداقل ۵۱ درصد از کامپیوترهای شبکه باید این خطا را تأیید کنند، که این امر اساساً ایجاد یک زنجیره تقریباً غیرممکن میسازد.
کاهش هزینهها:
در زنجیره بلوکی، عدم نیاز به تأیید تراکنشها توسط شخص ثالث یا واسطه، منجر به حذف کامل هزینههای مرتبط با آنها شده و در نهایت هزینههای شبکه به شدت کاهش مییابد.
تمرکز زدایی:
یکی از ویژگیهای اصلی بلاکچین، غیرمتمرکز بودن آن است. در بلاکچین، تأیید تراکنش به وسیله اجماع شبکه صورت میگیرد و نیاز به واسطهگری نداریم. این ویژگی به اساس شفافیت و اعتماد افزوده میشود.
شفافیت و اعتماد:
اشتراک گذاری بلاکچین باعث مشاهده آگاهانه تراکنشها توسط همه اعضای شبکه میشود. این شفافیت و اعتماد را به شبکه اضافه میکند.
تغییر ناپذیری:
اطلاعات در بلاکچین نوشته شده یکبار و دیگر تغییر نخواهند کرد، که این موضوع زنجیره بلوکی را به یک دفتر کل تغییرناپذیر و قابل اعتماد تبدیل کرده است.
دسترسی بالا:
بلاکچین به عنوان یک سیستم مبتنی بر شبکه همتا به همتا با دسترسی بالا و توزیع اطلاعات در گرهها عمل میکند. حتی اگر برخی از گرهها از شبکه خارج یا در دسترس نباشند، شبکه همچنان به کار خود ادامه میدهد.
امنیت بالا:
تمام تراکنشها درون بلاکچین به صورت رمزنگاری شده و کاملاً امن انجام میشوند.
سرعت بالا:
بلاکچین برخلاف نظام بانکداری سنتی، برای انجام معاملات به فرایند تأیید، سازگاری، و تسویه نیاز ندارد. تمام اطلاعات لازم در یک نسخه از پایگاه داده موجود هستند و هیچ نیازی به تأیید هیچ واسطهای وجود ندارد.