در سوگ اندیشمند تاریخ و علوم اجتماعی ایران

آقای دکتر ولوی دانشآموخته رشته مدیریت در مقطع کارشناسی و دانشآموخته همزمان سه رشته علوم اجتماعی، تاریخ ادیان و تاریخ اسلام در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری از معدود استادان تاریخ بود که دانش اجتماعی را نیز در دانشگاه آموخته بود و از این رو در پژوهشها و راهبریهای علمی خود تاریخ را با مفاهیم اجتماعی به شایستگی در هم آمیخته بود.
مرحوم دکتر ولوی افزون بر این گستره دانشی، در عرصه کنشگری دانشی نیز دانشمندی ژرفاندیش، پرحوصله و برنا، پژوهشگری توانمند، نوآور و افقگشا و مدیری پخته، کارآزموده و توانا و بالاتر از همه اینها انسانی وارسته، متخلق، نوعدوست، صریح، مهربان، لطیف و دردآشنا بود.
نگارش دهها کتاب و مقاله، مدیریت گروه و سردبیری فصلنامه، حضور مؤثر در شورای علمی نهادها و انجمنها، راهنمایی دهها پایاننامه و رساله، و تربیت صدها دانشجوی باسواد و فرهیخته نام آن استاد نامور را برای همیشه در سینه تاریخ علوم انسانی این مرز و بوم به نیکویی نگاه خواهد داشت.
آشنایی بنده با ایشان از سال ۱۳۸۰ در گروه تاریخ شورای بررسی متون علوم انسانی آغاز شد و از آن پس هیچ گاه رنگ نباخت. در نشست علمی مورخ ۲۲ اردیبهشت ۱۳۹۷ برای نقد و رونمایی از کتاب "تأملات کلامیه" نگاشته مرحوم آیت الله محمد حسن هردنگی که با تصحیح ارزشمند آقای دکتر ولوی در سال ۱۳۹۶ منتشر شده بود و گزارش کوتاه آن در تاریخ ۲۱ آبان ۱۳۹۷ در همین کانال منتشر شد، گفتگویی بین ما در باره رابطه علم کلام و دانش تاریخ در گرفت که به پیشنهاد دانشجویان مشارکتکننده در نشست، به برگزاری نشست مستقل دیگری در تاریخ ۸ دی ۱۳۹۷ با عنوان "مناسبات کلام و دانش تاریخ" انجامید. قرار بود متن این نشست در یادنامه آقای دکتر ولوی به عنوان یکی از مشاهیر بیرجند به چاپ برسد که نمیدانم چنین شد یا نه، ولی آن چه از آن جلسه به شیرینی و برای همیشه در یاد من ماند، حسن اخلاق و ادب گفتگو و متانت علمی مثالزدنی آقای دکتر ولوی در رویارویی با اندیشه غیر بود.
آقای دکتر ولوی با سرشت پاک و خلوصی که داشت به ویژه پس از رحلت همسر مکرمشان، دل از این دنیا گسسته بود و دل ایشان بسته بود به محلی بلند، ایشان در این زمین بود ولی گویی دیگر این زمین را وطن خود نمیدانست؛ همان گونه که در بخشی از کتاب "تأملات کلامیه" به تصحیح آقای دکتر ولوی چنین آمده است:
"از آن حضرت (امیرالمؤمنین علی علیه السلام) است که فرمودند: «آه چقدر شایقم به ملاقات برادران خود که میآیند در آخر الزمان. جسدهای ایشان در زمین است و دلهای ایشان بسته است به محلی بلند، ایشانند پاکان و خالصان از فضلاء، شناوری میکنند در زمین و او را وطن نمیدانند برای خود.» ملاحظه کن نیست این، مگر به واسطه معرفت ایشان." (تأملات کلامیه، صص ۷۲ ـ ۷۳)
جایگاه بلند علمی و معنوی آقای دکتر ولوی ریشه در معرفت او داشت و اکنون نیز که با دلی سرشار ایمان و کارنامهای درخشان پای به سرای جاودان نهاده است، از رحمت و خشنودی ویژه خداوند برخوردار است و در روز واپسین نیز از شفاعت پیامبر و دودمان پاکش بهره خواهد گرفت:
"جمیع شفاعتها منتهی به خاتم الانبیاء است و جمیع شفعاء از اهل بیت او بزرگوار، بلکه در حقیقت شفاعت ایشان شفاعت او بزرگوار است، زیرا که همه از نو او بزرگوارند.
زین سپس دست ما و دامن دوست ـ بعد از این گوش ما و حلقه یار" (تأملات کلامیه، ص ۴۳۶)