شرکتی که به بهانه ویزای مهاجرت، کل زندگی سارا و سروش را بالا کشید

سارا و سروش چند سال پس از ازدواج با وسوسه و پیشهاد برخی دوستان دوران دانشگاه تصمیم می گیرند تا به کانادا مهاجرت کنند.برخلاف سروش که چندان علاقه ای به ریسک کردن و انجام چنین اموری نداشته،سارا در راستای شناسایی شرکت ها و اشخاصی که مدعی بودند در این زمینه دارای تجربه وکارنامه‌ی موفقی هستند با شرکت الف آشنا شده، پیش شرط انعقاد قرارداد پرداخت ۵۰درصد اصل مبلغ قرارداد بوده لذا سارا علیرغم عدم رضایت سروش جهت تامین هزینه ی اعلامی شرکت شروع می کند به حراج کردن کل زندگی اش، از طلا وجواهراتی که برای روز مبادا پس انداز کرده بودند تا فروش خودرو شخصی و لوازم زندگی.

سارا در رویای مهاجرت روز و شب سرگرم یادگیری زبان و گذراندن کلاس هایی بود که شرکت الف، داشتن گواهینامه ی مربوط به آن دوره ها را شرط موفقیت در تشریفات اخذ ویزا اعلام کرده بود. سارا تذکر شرکت بر اینکه هیچ یک از دوستان و اهالی خانواده نباید متوجه تصمیم شما شوند را مهمترین نشانه ی درست شدن کار ویزا دانسته مدام از پنهان کاری برخی آشنایان که موفق به مهاجرت شده بودند مثال می‌زد تا روزی که پیامک مدیر شرکت روی گوشی سروش نقش می بندد و زن وشوهر از خوشحالی اشک شوق می ریزند … ((لطفا جهت سفر به دبی و مذاکرات ابتدایی سفارت ۲۵درصد از مبلغ مانده ی حساب را ظرف۲۴ساعت واریز کنید)) سارا که می‌بیند رویاهایش به زودی رنگ واقعیت خواهند گرفت به ناچار برای تامین مبلغ مورد نیاز،با همان رویه پنهان کردن مسئله مهاجرت برای گرفتن پول از پدرش مجبور به دروغگویی شده، گذراندن دوره ی تکمیلی کلاس آرایشگری در دبی را بهانه می‌کند.

سارا و سروش به این تصور که شرکت برایشان نوبت سفارت گرفته است عازم دبی می‌شوند، اما نماینده ی شرکت الف در دبی اعلام می کند این سفر جهت ارائه ی مدارک و انعقاد قراردادی است که متن آن مورد تایید سفارت کانادا است .سارا هم که چند ماهی شروع به آموختن زبان انگلیسی کرده به تصور تسلط به متن قراداد بدون توجه به مفهوم و مفاد قرارداد آنرا امضا کرده پس از ۲۴ساعت اقامت که مهمان شرکت بودند راهی ایران می‌شوند.سارا و سروش هنوز وارد فرودگاه نشده بودند که مدیر شرکت الف از ایران پیامکی ارسال اعلام می‌کند((امیدوارم از اقامت در دبی لذت برده باشید، لطفا جهت اطلاع از امور مهاجرت از این به بعد با شماره‌ی آقای الکس هماهنگ کنید))سارا این پیام را نشانه ی تایید سفارت و تمام شدن کار مهاجرت دانسته ،بین راه با سروش تصمیم می گیرند یک هفته قبل از سفر با ترتیب دادن مهمانی،اعضا خانواده و دوستان را با خبر مهاجرت شگفت زده کنند اما…

چندماه از سفر دبی گذشت و نماینده ی شرکت تماسی نگرفت ،لذا سارا وسروش سراغ شرکت الف رفته،شروع به گلایه می‌کنند، مدیر شرکت با ارائه رونوشت قراردادی که این دو در دبی امضا کرده اند اعلام میکند،هنوز داخل فرودگاه دبی بودید که پیام دادم از این مرحله به بعد کل امور با الکس هست! اینم قراردادی است که خودتون امضا و قبول کرده اید که من تنها یک واسطه هستم و اجازه داده اید کل پولی که به من سپرده اید را منهای ۲۰درصد حق مشاوره ی خودم، برای آلکس حواله کنم منم دقیقا همان کاری که شما خواسته بودید انجام داده ام،گلایه ی سروش وسارا با مدیرشرکت به تهدید و مشاجره و در نهایت تماس با پلیس۱۱۰ و تشکیل پرونده ی کلاهبرداری علیه شرکت الف منجر می شود!

کل زندگی سارا وسروش قربانی ندانم‌کاری و اعتماد به اشخاصی شده که برای ریال به ریال پول اشخاص متقاضی مهاجرت نقشه کشیده و برای به تور انداختن طعمه‌ی خویش طرق متنوعی را تجربه کرده اند.الکس و مدیر شرکت الف نیز از این قاعده مستثنی نبوده این دو با اطلاع از برخی مقررات ،قراردادی تنظیم کرده بودند که تنها تکلیف تعریف شده برای شرکت الف مشاوره و حواله کردن پول به حساب الکس بوده و مدیر شرکت نیز عینا همین کار را انجام داده، اساسنامه و مدارک شرکت الف نیز این شرکت را به عنوان شرکت مشاور در امر مهاجرت معرفی می‌کرد لذا برخلاف تصور ساراوسروش هیچ جرمی به مدیر شرکت قابل انتساب نبود*.

نکات حقوقی:

*در قراردادی که تکلیف متعهد در ارائه ی مشاوره خلاصه می شود،نمی توان تصور وقوع جرم داشت.غالبا چنین شرکت هایی در متن قرارداد ،خودشان را مشاور معرفی می کنند اما در مکالمات و مذاکرات شفاهی برای جلب مشتری و گرفتن پول متعهد به اخذ ویزا می شوند و در زمان بروز مشکل و طرح شکایت منکر قضیه اخذ ویزا شده، مستند به قرارداد تنها تکلیف خویش را ارائه مشاوره اعلام می کنند.

چنانچه فی مابین شما و شرکتی که مدعی امور مهاجرتی است قراردادی در قالب واسطه گری تنظیم شود،شرکت یا مدیر مربوطه صرفا امین شما در انتقال پول به حساب شخصی است که ادعا دارند ،خارج از کشور امور مهاجرت را انجام می‌دهد لذا با امضا چنین قراردادی امکان شکایت از شخص مورد نظر وجود ندارد،حتی ادعای مطالبه ی پول های پرداختی نیز وجود ندارد چراکه در چنین قراردادی اذن داده شده که پول به حساب شخصی که خارج از کشور است حواله شده و شخص مورد نظر وجوه دریافتی را بابت هزینه های سفر و تشریفات گرفتن نوبت سفارت و…هزینه کند!

درک و فهم ِمتن قرادداد به زبان خارجه با فرض تسلط کامل به زبان قرارداد،امری است کاملا تخصصی که حتی برخی از وکلا هم قادر به تحلیل آن نیستند لذا هیچگاه قراردادی که به زبان فارسی نیست امضا نکنید

تذکر:البته قانون راهکاری برای ابطال چنین قراردادی پیش بینی کرده اما در شرایطی که طرف ادعا خارج از کشور است و اصل مبلغ برای وی حواله شده است،برفرض صدور حکم به نفع شما،اجرای چنین حکمی کار ساده ای نیست.

جهت تنظیم چنین قراردادهایی به چند نکته توجه شود:

حتما ازاعتبار مجوز شرکتی که مدعی امر مهاجرت است،اطمینان حاصل کنید.

مشخصات کسانی که از طریق این شرکت موفق به مهاجرت شده اند را مطالبه وبا آنها صحبت کنید.

هیچ درصدی ازمبلغ قرارداد را پیش از نهایی شدن تشریفات پرداخت نکنید اگر شرکت یا شخص مدعی تخصص در امر مهاجرت به کارش ایمان دارد این شرط شما را خواهد پذیرفت تا در پایان قرارداد کل هزینه را بگیرد.اصرار به اخذ پیش پرداخت از نشانه های وجود ایراد و مشکلی نزد شخص مورد نظر است.

مراقب باشید،درج کلماتی مانند واسطه،امین،امانت،سپرده شدن،مشاوره و…در قرارداد ،توافق شما با شرکت یا شخص موردنظر را در قالب یک قرارداد مشاوره یا واسطه گری تعریف کرده،مانع طرح شکایت علیه چنین شخصی می‌شود

تذکر داده شد که به هیچ وجه پولی برای شروع کار پرداخت نکنید اما بر فرض اطمینان از عملکرد طرف و رضایت به دادن پول،حتما وجه مورد نظر را در قالب دلار یا یورو بپردازید تا زمان استرداد بابت تورم متضرر نشوید.

اثبات ادعای جرم کلاهبرداری در چنین پرونده هایی بنا به اطلاع‌رسانی مکرر و فرض آگاهی مردم امری است دشوار،چراکه فرض اول و مهم ترین رکن وقوع کلاهبرداری اغفال مال باخته است که با اطلاع رسانی های مکرر و تشکیل پرونده های متعدد اصل بر این است که افراد با آگاهی به چنین اشخاصی پول می دهند.

تذکر مهم: تا آنجایی که بنده اطلاع دارم،هیچ یک از اعضاء کانون وکلا مجوزی به عنوان وکیل مهاجرتی از کانون وکلا دریافت نمی کنند، لذا اصطلاح وکیل مهاجرتی در ایران چندان با واقعیت سازگار نیست. در نهایت امیدوارم شرایط به گونه ای رقم بخورد که هیچ هموطنی ناچار به مهاجرت نشود.

* وکیل دادگستری _ شیراز