شخصیت مقعدی آیا با نظم وسواس گونه در ارتباط است؟

تاریخ آخرین آپدیت j F Y

نظریه های معروف فروید اهمیت بسیاری در بحث روانکاوی دارند. شخصیت مقعدی یکی از نظریه های معروف فروید است که به کنترل گری، توجه به جزئیات و سازماندهی وسواس‌ گونه یک محیط توسط افراد اطلاق می شود. شخصیت مقعدی به نوعی ناهنجاری شخصیتی گفته می شود که ممکن است در زندگی بسیاری وجود داشته باشد. در ادامه این مقاله با این اختلال و نکات مهم در مورد آن بیشتر آشنا خواهید شد.

مفهوم شخصیت مقعدی

افرادی که شخصیت مقعدی (Anal Personality) یا نگهدارنده مقعدی (Anal Retentive Personality) دارند به کنترل محیط نیاز شدیدی دارد و به جزئیات حتی جزئیات غیرضروری توجه وسواسی نشان می دهند. گاهی مشکل آنها چنان جدی و آزاردهنده است که می تواند برای خود و اطرافیان دردسرساز شود. متاسفانه افراد مبتلا به شخصیت مقعدی قدرت مورد نیاز را برای تغییر این وضعیت در خود ندارد. این افراد به طور مثال قبل از خرید یک محصول روزها و هفته ها تحقیق می کنند و در نهایت با خواندن چند نظر منفی در میان هزاران نظر مثبت ممکن است از خرید منصرف شوند.

رفتار افراد دچار شخصیت مقعدی در حقیقت تلاشی است برای دفع اضطراب با ایجاد توهم نظم. در واقع فرد با ایجاد نظم و کنترل شدید محیط می ‌خواهد از اضطرابی که از تصور هرج و مرج ناگهانی نشأت می گیرد جلوگیری کند.

از دیدگاه فروید رشد شخصیت چگونه است؟

رشد شخصیت از دیدگاه فروید به سه مرحله تقسیم می گردد:

• مرحله دهانی: تولد تا یک سالگی
• مرحله مقعدی: ۱ تا ۳ سالگی
• مرحله فالیک: ۳ تا ۶ سالگی

فروید اولین کسی بود که تیپ شخصیتی مقعدی را به عنوان بخشی از نظریه روانکاوی مطرح نمود. در مرحله مقعدی کودک برای نخستین بار با مفهوم توالت آشنا می شود و درک می کند علاوه بر زمان رفتن به توالت، می تواند محیط اطراف و خود را نیز کنترل کند. کودک در این دوران برای اولین بار می تواند تصمیم بگیرد که به خواسته‌های والدین جواب مثبت یا منفی دهد و از واژه نه بسیار استفاده کند.

در این دوران والدین با کودک بر سر آموزش توالت رفتن، می توانند مشکلات و کشمکش هایی را داشته باشند. این موارد می‌تواند زمینه رشد شخصیت مقعدی را ایجاد کند. والدینی که بسیار سخت گیر هستند و می خواهند با تنبیه، زور و یا زودتر از موعد کودک را برای توالت رفتن آموزش دهند، او را به سمت رشد شخصیت نگهدارنده مقعدی سوق می دهند.

افراد دارای شخصیت مقعدی چه ویژگی هایی دارند؟

افراد دارای شخصیت مقعدی دارای ویژگی هایی مانند موارد زیر هستند:

• دقت زیاد؛
• لجبازی؛
• خساست؛
• کمال‌ گرایی؛
• جزئیات ‌گرایی؛
• احتیاط فراوان؛
• بدگمانی؛
• اتکای بیش از حد به خود؛
• طبقه ‌بندی یا جمع ‌آوری اشیا؛
• وسواس شستشو و تمیزی یا مرتب ‌بودن.

از کجا بدانیم دچار شخصیت مقعدی هستیم؟

ممکن است تشخیص شخصیت مقعدی برای بسیاری از افراد سخت باشد. می توانید با پرسش سوال های زیر از خود، تا حدی به وجود این اختلال در خود پی ببرید:

• آیا عادت دارید اسکناس های کیف پول را به ترتیب از نو تا کهنه بچینید و اول کهنه ها را خرج کنید؟
• آیا موجودی مواد غذایی را به ترتیب نوبت آنها دسته بندی می کنید تا ابتدا مواد غذایی قدیمی را مصرف کنید؟
• آیا از فروشگاه محله از هر قلم جنس تعداد بالایی را می خرید تا تمام نشود؟
• آیا قبل از تایپ کلمات در شبکه های اجتماعی جستجو می کنید تا مطمئن شوید باید از خط فاصله یا نیم فاصله استفاده کنید؟
• آیا خطاها و اشتباهات کوچک شما را به شدت آزار می دهد؟
• آیا دیگران از حساسیت عجیب شما به نظم محیط شکایت دارند؟
• آیا موقع تنظیم ساعت های خانه، روی تنظیم آن ها بر روی دقیقه و ثانیه دقیق حساس هستید؟
• آیا در استفاده از اقلامی مانند دستمال کاغذی یا مصرف پول خسیس هستید؟

همه این موارد می ‌توانند نشأت گرفته از کنترل محیط باشند و زنگ خطری برای شخصیت مقعدی محسوب می شوند.

آیا شخصیت مقعدی با شخصیت وسواسی جبری ارتباطی دارد؟

این دو شخصیت شباهت های بسیاری با یکدیگر دارند. در هر دو آنها فرد تمایل شدیدی به برقراری نظم و کنترل محیط اطراف با هدف کاهش اضطراب درونی در خود احساس می کند.

افراد مبتلا به اختلال شخصیت وسواسی جبری، خصوصیاتی چون وسواس، نظم، کمال گرایی، جزئی نگری و میل درونی به قانون و پیروی از آن را دارند. این افراد در سپردن وظایف به دیگران ناتوانند و در روابط بین فردی بسیار سختگیر و لجبازند. همچنین ممکن است به سختی شیء قدیمی را دور بریزند یا پول خرج کنند.

شخصیت مقعدی به طور معمول تیپ شخصیتی و اختلال شخصیت وسواسی جبری، نوعی اختلال روانی محسوب می‌شود که می‌تواند اختلالاتی را در زندگی روزمره فرد ایجاد کند.

آیا شخصیت مقعدی درمان پذیر است؟

اگر نشانه های شخصیت مقعدی را در خود دیده اید، مشکلاتی در تصمیم گیری و کنترل محیط دارید، و زمانی که مدیریت اوضاع با شما نیست دچار اضطراب می شوید حتماً باید با متخصص سلامت ‌روان مشورت نمایید. متخصص به شما روش های مدیریت، کنترلگری و اضطراب را آموزش می دهد. همچنین اگر نمی توانید وظایف را در میان اعضای گروه تقسیم کنید و همیشه از سنگینی مسئولیت بر دوش خود گلایه دارید، باز هم بهتر است با متخصص مشورت نمایید. اما اگر نشانه های شخصیت مقعدی چندان در شما پررنگ نیست و دیگران را آزار نمی دهد نیازی به پیگیری نیست و می توانید به زندگی عادی خود ادامه دهید.

مجله سلامت داروخانه آنلاین مطالعه مطالب زیر را به شما پیشنهاد می دهد:

• لغزش فرویدی و ارتباط آن با اسرار پنهان
• خشم فروخورده، از درون شما را نابود می کند!
• فلج تحلیلی و قدرت مخرب آن در تصمیم گیری