آیا می توان در دوره قاعدگی آزمایش STD انجام داد؟

عفونت‌های منتقله از راه جنسی (STDs) یکی از مشکلات مهم بهداشتی در سراسر جهان هستند که می‌توانند عوارض جدی بر سلامت فردی و عمومی داشته باشند. آزمایش‌های STD به‌عنوان روشی برای تشخیص و پیشگیری از گسترش این بیماری‌ها بسیار مهم هستند. یکی از سؤالات رایج در مورد این آزمایش‌ها این است که آیا می‌توان در دوران قاعدگی نیز آن‌ها را انجام داد یا خیر.

عفونت‌های منتقله از راه جنسی (STDs) و انواع آن

عفونت‌های منتقله از راه جنسی (STDs) یا عفونت‌های آمیزشی (STIs) گروهی از بیماری‌ها هستند که عمدتاً از طریق رابطه جنسی محافظت‌نشده منتقل می‌شوند. این عفونت‌ها ممکن است توسط باکتری‌ها، ویروس‌ها، قارچ‌ها یا انگل‌ها ایجاد شوند.از جمله رایج‌ترین این عفونت ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

عفونت‌های باکتریایی:

• کلامیدیا: می‌تواند بدون علامت باشد اما ممکن است باعث ترشحات غیرطبیعی و درد لگنی شود.
• سوزاک: منجر به ترشحات غیرطبیعی، سوزش ادرار و درد در ناحیه تناسلی می‌شود.
• سیفلیس: در مراحل اولیه زخم بدون درد ایجاد می‌کند و در صورت عدم درمان به مراحل خطرناک‌تری می‌رسد.

عفونت‌های ویروسی:

• ویروس پاپیلومای انسانی(HPV) : عامل زگیل تناسلی و برخی سرطان‌ها، مانند سرطان دهانه رحم است.
• تبخال تناسلی (HSV-1 ,HSV-2) : باعث تاول‌های دردناک در ناحیه تناسلی یا دهان می‌شود.
• هپاتیت B , C : می‌توانند از طریق رابطه جنسی منتقل شده و منجر به بیماری‌های کبدی شوند.
• HIV ویروس نقص ایمنی انسانی: عامل بیماری ایدز (AIDS) است و سیستم ایمنی را تضعیف می‌کند.

عفونت‌های انگلی و قارچی:

• تریکوموناس : باعث ترشحات بدبو، خارش و التهاب واژن می‌شود.
• عفونت قارچی واژن: معمولاً توسط کاندیدا ایجاد شده و علائم آن شامل خارش و ترشحات غلیظ سفید است.

علائم شایع STDs

• ترشحات غیرطبیعی از واژن یا آلت تناسلی
• درد و سوزش هنگام ادرار
• زخم‌ها، تاول‌ها یا زگیل در ناحیه تناسلی
• درد لگنی یا شکمی
• خونریزی غیرطبیعی بین دوره‌های قاعدگی

انواع آزمایش‌های STD

آزمایش‌های مختلفی برای تشخیص عفونت‌های منتقله از راه جنسی (STD) وجود دارد که بسته به نوع عفونت و علائم، پزشک ممکن است یکی یا چند مورد از آن‌ها را توصیه کند. در ادامه به برخی از آزمایش‌های رایج اشاره می‌کنیم:

1. آزمایش‌های خونی: این آزمایش‌ها شامل تست‌های HIV، سیفلیس و آزمایش‌های هپاتیت B و C می‌شود که با بررسی آنتی‌بادی‌ها و آنتی‌ژن‌های مرتبط، به تشخیص عفونت‌های ویروسی و باکتریایی در مراحل اولیه کمک می‌کنند.
2. آزمایش‌های ادراری: با استفاده از تکنیک‌های مولکولی مانند واکنش زنجیره‌ای پلی‌مراز (PCR) یا NAAT، نمونه‌های ادرار برای شناسایی عفونت‌های کلامیدیا و سوزاک مورد بررسی قرار می‌گیرند، که روشی سریع و غیرتهاجمی برای تشخیص عفونت‌های باکتریایی سیستم تناسلی است.
3. آزمایش‌های نمونه‌برداری از محل عفونت: این دسته شامل جمع‌آوری نمونه‌هایی از ترشحات ناحیه تناسلی، دهان یا آنال و سپس بررسی آن‌ها با استفاده از روش‌های مولکولی یا کشت میکروبی برای تشخیص دقیق عفونت‌های باکتریایی و ویروسی مانند کلامیدیا، سوزاک و ویروس HSV می‌باشد.
4. آزمایش‌های پاپ اسمیر و بررسی‌های سلول‌شناسی: در زنان، پاپ اسمیر به همراه آزمایش HPV DNA از نمونه‌های دهانه رحم جهت شناسایی سلول‌های پیش‌سرطانی و ویروس HPV به کار می‌رود که از اهمیت ویژه‌ای در پیشگیری از سرطان‌های مرتبط با HPV برخوردار است.
5. آزمایش‌های تخصصی دیگر: بسته به علائم بالینی، ممکن است آزمایش‌های اضافی مانند کشت‌های ویروسی از زخم‌ها یا تست‌های تخصصی برای تشخیص عفونت‌های قارچی یا دیگر ویروس‌ها انجام شود تا تصویر جامع‌تری از وضعیت عفونت و نیازهای درمانی فرد ارائه گردد.

آیا می‌توان در دوره قاعدگی آزمایش STD انجام داد؟

انجام آزمایش‌های STD در دوره قاعدگی به نوع آزمایش و میزان خونریزی بستگی دارد. برخی آزمایش‌ها را می‌توان در هر زمانی از سیکل قاعدگی انجام داد، در حالی که برخی دیگر به دلیل احتمال تأثیر خون بر نتایج، بهتر است در زمان مناسب‌تری انجام شوند. در ادامه، بررسی می‌کنیم که کدام آزمایش‌ها در دوره قاعدگی قابل انجام هستند و کدام‌ها نیاز به زمان‌بندی دقیق‌تری دارند.

آزمایش‌هایی که می‌توان در دوران قاعدگی انجام داد:

۱٫ آزمایش خون :

این آزمایش برای تشخیص بیماری‌هایی مانند HIV، سیفلیس، هپاتیت B و C انجام می‌شود و از آنجایی که خون در سراسر بدن به‌طور یکنواخت پخش است، نتایج آن تحت تأثیر قاعدگی قرار نمی‌گیرد. بنابراین، فرد می‌تواند در هر زمانی از سیکل قاعدگی این آزمایش را انجام دهد.

۲٫ آزمایش ادرار:

این آزمایش برای تشخیص عفونت‌هایی مانند کلامیدیا و گنوره انجام می‌شود، اما اگر نمونه ادرار با خون قاعدگی آلوده شود، ممکن است نتایج کاذب ایجاد کند. برای کاهش احتمال آلودگی، توصیه می‌شود ناحیه تناسلی قبل از نمونه‌گیری تمیز شود و در صورت امکان از اولین ادرار صبحگاهی استفاده گردد. در صورت نگرانی از تأثیر خونریزی، می‌توان با پزشک مشورت کرده و روش جایگزینی مانند سواب واژینال را انتخاب کرد. با این حال، انجام این آزمایش در روزهای پایانی قاعدگی یا پس از آن دقت بیشتری خواهد داشت.

آزمایش‌هایی که بهتر است در دوره قاعدگی انجام نشوند:

۱٫ آزمایش ترشحات واژن و دهانه رحم:

این آزمایش برای تشخیص عفونت‌هایی مانند کلامیدیا، گنوره، تریکومونیازیس و HPV انجام می‌شود. خون قاعدگی می‌تواند باعث آلودگی نمونه و کاهش دقت نتایج شود. علاوه بر این، نمونه‌گیری از دهانه رحم در این دوران ممکن است دشوارتر باشد و ناراحتی بیشتری ایجاد کند. بنابراین، بهتر است چند روز پس از پایان قاعدگی، ترجیحاً بین روزهای ۱۰ تا ۲۰ سیکل قاعدگی انجام شود.

۲٫ پاپ اسمیر:

این آزمایش برای بررسی سلول‌های غیرطبیعی دهانه رحم و شناسایی عفونت HPV انجام می‌شود. خون قاعدگی ممکن است باعث ایجاد خطای تشخیصی شده و برخی ناهنجاری‌های سلولی را پنهان کند. بهترین زمان برای انجام پاپ اسمیر بین روزهای ۱۰ تا ۲۰ سیکل قاعدگی است، زمانی که خونریزی به پایان رسیده و مخاط دهانه رحم در شرایط مطلوب قرار دارد.

۳٫ آزمایش نمونه‌گیری از زخم یا تاول:

این آزمایش برای تشخیص تبخال تناسلی (هرپس)، سیفلیس و برخی عفونت‌های دیگر انجام می‌شود. اگر زخم‌ها به دلیل قاعدگی تحریک شوند یا خونریزی شدید در ناحیه وجود داشته باشد، نمونه‌گیری ممکن است دشوار گردد. اما در صورت نیاز فوری، پزشک می‌تواند با روش‌های خاص، نمونه‌ای با کمترین میزان آلودگی جمع‌آوری کند. به‌طور کلی، بهترین زمان برای این آزمایش، هنگامی است که زخم تازه بوده و هنوز دچار تغییرات التهابی نشده باشد.

نکات مهم برای انجام آزمایش در دوران قاعدگی

• در موارد اورژانسی که علائم عفونت شدید مانند ترشحات غیرعادی، درد شدید یا سوزش ادرار وجود دارد، پزشک ممکن است آزمایش را حتی در دوران قاعدگی توصیه کند.
• در صورتی که انجام آزمایش ضروری نیست، بهتر است تا پایان قاعدگی صبر کنید تا از صحت نتایج اطمینان بیشتری حاصل شود.
• در صورتی که قاعدگی نامنظم دارید و نمی‌توانید زمان دقیقی را برای انجام آزمایش تعیین کنید، مشورت با پزشک توصیه می‌شود.
• با در نظر گرفتن این نکات و زمان‌بندی مناسب، می‌توان از دقت بالای آزمایش‌ها و جلوگیری از نتایج نادرست اطمینان حاصل کرد.

سوالات متداول

آیا انجام آزمایش STD در دوران قاعدگی دردناک‌تر است؟

خیر، در بیشتر موارد آزمایش‌ها دردناک‌تر نخواهند بود، اما ممکن است انجام برخی از آن‌ها مانند آزمایش سواب واژینال یا پاپ اسمیر کمی ناخوشایند باشد. همچنین در برخی افراد، دهانه رحم در دوران قاعدگی حساس‌تر است، که ممکن است باعث ناراحتی جزئی شود.

آیا خون قاعدگی می‌تواند نتیجه آزمایش را تغییر دهد؟

بله، خون قاعدگی ممکن است در برخی آزمایش‌ها مانند پاپ اسمیر، سواب واژینال و آزمایش ادرار تداخل ایجاد کند و باعث نتایج نادرست شود. اما در آزمایش خون و برخی آزمایش‌های ادراری (با رعایت شرایط خاص)، تأثیری بر نتیجه ندارد.

اگر در دوران قاعدگی آزمایش STD انجام داده باشم، آیا نیاز به تکرار آزمایش دارم؟

بستگی به نوع آزمایش دارد. اگر آزمایش از طریق خون انجام شده باشد، نیازی به تکرار نیست. اما اگر نمونه از واژن یا دهانه رحم گرفته شده و نتایج مشکوک باشد، پزشک ممکن است توصیه کند آزمایش پس از پایان قاعدگی تکرار شود.

آیا استفاده از تامپون یا کاپ قاعدگی قبل از انجام آزمایش STD مشکلی ایجاد می‌کند؟

بهتر است چند ساعت قبل از آزمایش از هیچ محصول داخلی مانند تامپون، کاپ قاعدگی یا شیاف استفاده نکنید زیرا ممکن است نتایج را تحت تأثیر قرار دهد یا نمونه‌گیری را دشوار کند.

نکات پایانی

انجام آزمایش‌های STD یکی از مهم‌ترین راهکارهای پیشگیری و تشخیص زودهنگام بیماری‌های منتقله از راه جنسی است. اگرچه برخی از آزمایش‌ها مانند آزمایش خون را می‌توان در هر زمان از ماه انجام داد، اما آزمایش‌های مربوط به ترشحات واژن و دهانه رحم بهتر است خارج از دوره قاعدگی انجام شوند. در صورتی که نیاز فوری به آزمایش وجود داشته باشد، مشورت با پزشک برای انتخاب روش مناسب توصیه می‌شود.

منبع:

Can You Get STD Tested on Your Period