داروی دسموپرسین چیست و در چه مواردی استفاده می شود؟

دسموپرسین(Desmopressin) شکل مصنوعی هورمون وازوپرسین است. این هورمون تعادل آب را در بدن شما تنظیم می کند. دسموپرسین با کاهش تکرر ادرار و تشنگی مفرط، دیابت و شب ادراری را درمان می کند. نام تجاری این دارو DDAVP® است. در ادامه به بررسی علمی و مکانیسم اثر این دارو می پردازیم.

دسموپرسین چیست؟

دسموپرسین (des moe PRESS in) نوعی هورمون وازوپرسین است که توسط انسان ساخته شده است و به کاهش تکرر ادرار و تشنگی مفرط کمک می کند. این دارو برای درمان دیابت و عدم کنترل ادرار استفاده می شود. همچنین در بیماران پس از ضربه به سر یا برخی از جراحی های مغز استفاده می شود. این دارو ممکن است برای مقاصد دیگر نیز استفاده شود.

دسموپرسین برای چه مواردی استفاده می شود؟

این دارو معمولاً برای کاهش میزان ادرار کردن، از جمله بیدار شدن در شب برای ادرار کردن یا خیس کردن بستر استفاده می شود. ایجاد ادرار بیش از حد می تواند ناشی از برخی شرایط پزشکی، آسیب به سر و انواع جراحی مغز باشد. دسموپرسین همچنین ممکن است در افراد مبتلا به هموفیلی A یا بیماری فون ویلبراند (نوع I) برای کنترل خونریزی ناشی از جراحی یا آسیب استفاده شود.

این دارو همچنین احتمال دارد برای سایر شرایطی که توسط پزشک شما تعیین شده است استفاده شود. دسموپرسین به عنوان اسپری بینی برای استفاده در بینی نیز موجود است.

مکانیسم اثر دسموپرسین

دسموپرسین مانند ماده ای در بدن شما به نام وازوپرسین عمل می کند. وازوپرسین به کنترل میزان ادرار کردن بدن کمک می کند. این دارو همچنین فعالیت ماده ای به نام فاکتور هشت را افزایش می دهد که برای لخته شدن خون مورد نیاز است.

طریقه مصرف دسموپرسین

این دارو را به صورت خوراکی با یک لیوان آب مصرف کنید. دستورالعمل های نسخه پزشک را دنبال کنید. داروی خود را در فواصل منظم مصرف کنید و آن را بیشتر از زمان تجویز شده مصرف نکنید.

در مورد استفاده از این دارو در کودکان با پزشک اطفال خود صحبت کنید. در حالی که این دارو احتمال دارد برای کودکان زیر ۴ سال برای شرایط خاص تجویز شود، اقدامات احتیاطی اعمال می شود.

مصرف بیش از حد: اگر فکر می کنید بیش از حد از این دارو مصرف کرده اید، فوراً با مرکز اورژانس تماس بگیرید.

توجه: این دارو فقط برای شما است. این دارو را با دیگران به اشتراک نگذارید.

عوارض جانبی دسموپرسین

سدیم کم (هیپوناترمی): دسموپرسین می تواند باعث کاهش سطح سدیم شود که می تواند جدی باشد و ممکن است منجر به مرگ شود. پزشک شما سطح سدیم شما را بررسی می کند، به خصوص اگر یک استروئید یا دارویی به نام دیورتیک، که قرص آب نیز نامیده می شود، مصرف می کنید. تمام قرارها را برای بررسی خون خود نگه دارید. در صورت داشتن هر یک از علائم زیر فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.

• واکنش های آلرژیک مانند بثورات پوستی، خارش یا کهیر، تورم صورت، لب ها یا زبان
• مشکلات تنفسی
• درد قفسه سینه، سفتی
• تغییر در فشار خون
• ضربان قلب سریع و نامنظم
• برافروختگی، قرمزی پوست
• علائم و نشانه های سدیم کم مانند: سردرد؛ خواب آلودگی؛ سرگیجه؛ گیجی؛ حالت تهوع و استفراغ؛ گرفتگی عضلات؛ بی قراری یا تشنج
• افزایش وزن ناگهانی
• تورم پاها یا مچ پا
• به طور غیرعادی ضعیف یا خسته

واکنش های آلرژیک شدید: این دارو می تواند باعث واکنش های آلرژیک شود که می تواند جدی باشد و منجر به مرگ شود. اگر هر یک از علائم واکنش آلرژیک جدی زیر را دارید، مصرف دسموپرسین را متوقف کنید و فورا کمک بگیرید.

عوارض جانبی که معمولاً نیازی به مراقبت پزشکی ندارند (در صورت ادامه یا آزاردهنده بودن این موارد را به پزشک خود گزارش دهید):

• خشکی دهان
• سردرد
• حالت تهوع خفیف

چه کسانی نباید از دسموپرسین استفاده کنند؟

آلرژی به مواد تشکیل دهنده: افرادی که به هر یک از موارد زیر حساسیت دارند نباید از محصولات دسموپرسین استفاده کنند.

• دسموپرسین
• DDAVP
• نوکدورنا
• هر یک از مواد تشکیل دهنده در محصول خاص توزیع شده است

داروساز شما می تواند تمام مواد تشکیل دهنده محصولات دسموپرسین خاصی را که موجود است به شما بگوید.

نارسایی قلبی: در صورت نارسایی قلبی نباید دسموپرسین مصرف کرد. دسموپرسین می تواند باعث احتباس مایعات شود که می تواند نارسایی قلبی را بدتر کند.

فشار خون کنترل نشده (فشار خون بالا): اگر فشار خون کنترل نشده دارید، دسموپرسین نباید مصرف شود. دسموپرسین می تواند باعث احتباس مایعات شود که می تواند فشار خون را بدتر کند. قبل از مصرف دسموپرسین مطمئن شوید که آیا فشار خون بالا دارید و آیا با دارو با موفقیت کاهش یافته است یا خیر.

سدیم کم (هیپوناترمی): این دارو ممکن است باعث کاهش سطح سدیم شود. اگر سطح سدیم خونتان پایین است یا دارید یا اگر هر یک از شرایط زیر را دارید به دلیل افزایش خطر هیپوناترمی، دسموپرسین مصرف نکنید.

تشنگی بیش از حد (پولی دیپسی): بیماری هایی که می توانند باعث از دست دادن مقدار زیادی آب در اثر تب، اسهال یا استفراغ شوند.

وضعیتی به نام سندرم ترشح نامناسب هورمون ضد دیورتیک (SIADH): یک مشکل کلیوی که باعث می شود سطح نمک پایینی داشته باشید.

مشکلات کلیوی: اگر کلیه های شما آنطور که باید کار نمی کنند، این دارو نباید مصرف شود. اگر نگرانی در مورد سلامت کلیه های شما وجود دارد، پزشک شما آزمایشاتی را انجام می دهد تا مشخص کند که آیا آنها به اندازه کافی برای مصرف این دارو کار می کنند یا خیر.

تداخلات دارویی دسموپرسین

دسموپرسین نباید در حین استفاده از داروهای خاص دیگر مصرف شود. قبل از مصرف این دارو، به پزشک خود در مورد داروهای تجویزی یا بدون نسخه (OTC)، ویتامین ها/مواد معدنی، محصولات گیاهی و سایر مکمل هایی که استفاده می کنید اطلاع دهید.

موارد زیر به شدت با این دارو تداخل دارند:

• الکل
• دمکلوسیکلین
• داروهای آسم، مشکلات تنفسی یا سرماخوردگی
• داروهای فشار خون پایین

این فهرست تمام تعاملات ممکن را توصیف نمی کند. فهرستی از تمام داروها، گیاهان دارویی، داروهای بدون نسخه یا مکمل های غذایی که استفاده می کنید به پزشک خود بدهید. همچنین اگر سیگار می‌کشید، مشروبات الکلی می‌نوشید یا از مواد غیرقانونی استفاده می‌کنید، به آنها بگویید. برخی از موارد با داروی شما تداخل دارند.

اگر یک نوبت را فراموش کردم چه کنم؟

دوز فراموش شده را به محض یادآوری مصرف کنید. با این حال، اگر تقریباً زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده است، دوز فراموش شده را رها کنید و برنامه دوز منظم خود را ادامه دهید. برای جبران نوبت فراموش شده دوز دوز مصرف نکنید.

نکات پایانی

دسموپرسین را مصرف نکنید مگر اینکه توسط یک متخصص برای شما تجویز شده باشد. آن را طبق دستور پزشک مصرف کنید. دسموپرسین را با افراد دیگر به اشتراک نگذارید، حتی اگر آنها شرایطی مشابه شما داشته باشند زیرا ممکن است به آنها آسیب برساند.