داروی ضد ویروس رمدسیویر GS-441524 چیست و چه عوارضی دارد؟

داروی ضد ویروس رمدسیویر که با نام شیمیایی GS-441524 نیز شناخته می شود، یک داروی ضد ویروسی است که در سال های اخیر به دلیل پتانسیل آن برای درمان عفونت های ویروسی مختلف، از جمله COVID-19، توجه قابل توجهی را به خود جلب کرده است. از آنجایی که جهان همچنان با بیماری همه گیر کرونا یا کووید-۱۹ دست و پنجه نرم می کند، درک ویژگی ها و عوارض جانبی رمدسیویر برای پزشکان و بیماران به طور یکسان بسیار مهم است.

داروی ضد ویروس رمدسیویر برای چیست؟

رمدسیویر (Remdesivir) یک داروی ضد ویروسی با طیف وسیع است که در ابتدا توسط شرکت بیودارویی Gilead Sciences برای درمان عفونت‌های ویروس ابولا ساخته شد. از آن زمان به دلیل اثربخشی آن در برابر سایر بیماری‌های ویروسی، از جمله COVID-19، که توسط ویروس SARS-CoV-2 ایجاد می‌شود، تغییر کاربری داده و مورد مطالعه قرار گرفت.

مکانیسم اثر داروی ضد ویروس رمدسیویر شامل تداخل با RNA پلیمراز وابسته به RNA ویروسی (RdRp)، آنزیمی ضروری برای تکثیر ویروس است. رمدسیویر با مهار RdRp، توانایی ویروس را برای تکثیر مختل می کند و در نهایت بار ویروسی را کاهش می دهد و به طور بالقوه نتایج بالینی را بهبود می بخشد.

مکانیسم عمل داروی ضد ویروس رمدسیویر

رمدسیویر یک آنالوگ نوکلئوزیدی است که به عنوان یک مهارکننده RNA پلیمراز وابسته به RNA ویروسی (RdRp) عمل می کند. هنگامی که رمدسیویر در طول تکثیر به زنجیره RNA ویروسی وارد می شود، باعث خاتمه زودهنگام رشته RNA می شود و در نتیجه توانایی ویروس برای تکثیر را مختل می کند.

اعتقاد بر این است که این مکانیسم اثر در برابر طیف وسیعی از ویروس‌های RNA، از جمله SARS-CoV-2، ویروس مسئول COVID-19، و همچنین ابولا، ماربورگ، MERS-CoV و دیگران موثر است.

فارماکوکینتیک داروی ضد ویروس رمدسیویر

رمدسیویر به صورت داخل وریدی (IV) تجویز می شود و به سرعت در بدن به متابولیت فعال خود، GS-441524 تبدیل می شود. این متابولیت سپس بیشتر متابولیزه می شود و عمدتاً از طریق کلیه ها دفع می شود. نیمه عمر رمدسیویر نسبتا کوتاه است، حدود ۱ ساعت، اما متابولیت فعال نیمه عمر بسیار طولانی تری در حدود ۲۷ ساعت دارد. این امکان را برای دوز یک بار در روز از دارو فراهم می کند.

مزایای داروی ضد ویروسی رمدسیویر (GS-441524)

فعالیت ضد ویروسی با طیف گسترده: رمدسیویر فعالیت in vitro و in-vivo را در برابر طیف وسیعی از ویروس‌های RNA، از جمله SARS-CoV-2 (ویروسی که باعث COVID-19 می‌شود)، ابولا، MERS-CoV و غیره نشان داده است. این فعالیت وسیع الطیف، رمدسیویر را به یک گزینه درمانی مفید برای عفونت های ویروسی مختلف تبدیل می کند. اعتقاد بر این است که این مکانیسم اثر در برابر طیف متنوعی از ویروس های RNA موثر است و رمدسیویر را به یک داروی ضد ویروسی چند کاره تبدیل می کند.

موارد مصرف داروی ضد ویروس رمدسیویر

رمدسیویر در حال حاضر برای درمان COVID-19 در بزرگسالان و کودکان ۱۲ ساله و بالاتر با وزن حداقل ۴۰ کیلوگرم (۸۸ پوند) تایید شده است. این دارو برای استفاده در بیماران بستری با COVID-19 شدید تأیید شده است. FDA همچنین مجوز استفاده اضطراری رمدسیویر (EUA) را برای درمان کووید-۱۹ در برخی از گروه های دیگر بیماران، مانند بیماران مبتلا به کووید-۱۹ متوسط ​​که نیازی به بستری شدن در بیمارستان ندارند، اعطا کرده است.

دوز مناسب رمدسیویر

داروی ضد ویروس رمدسیویر با توجه به تجویز پزشک، به صورت داخل وریدی (IV) یک بار در روز تجویز می شود، که می تواند برای بیمار راحت باشد. متابولیت فعال رمدسیویر، GS-441524، نیمه عمر نسبتاً طولانی دارد و امکان دوز یک بار در روز را فراهم می کند.

داروی ضد ویروس رمدسیویر و کووید-۱۹ (COVID-19)

در طول همه‌گیری COVID-19، رمدسیویر به عنوان یکی از گزینه‌های درمانی اولیه برای درمان بیماران بستری در بیمارستان با COVID-19 شدید ظاهر شده است. چندین کارآزمایی بالینی برای ارزیابی اثربخشی و ایمنی رمدسیویر در این زمینه انجام شده است.

نتایج حاصل از این مطالعات متفاوت بوده است، با برخی از کارآزمایی‌ها بهبود متوسطی در زمان بهبودی نشان می‌دهد و برخی دیگر تأثیر قابل‌توجهی بر میزان مرگ و میر نشان نمی‌دهند. با این حال، سازمان بهداشت جهانی (WHO) استفاده از رمدسیویر را برای درمان کووید-۱۹ در گروه های خاص بیماران، به‌ویژه آنهایی که بیماری شدید دارند، توصیه کرده است.

عوارض جانبی داروی ضد ویروس رمدسیویر

مانند هر دارویی، رمدسیویر می تواند با عوارض جانبی مختلفی همراه باشد. برخی از عوارض جانبی رمدسیویر عبارتند از:

• مشکلات گوارشی: بیماران ممکن است در طول درمان با رمدسیویر دچار تهوع، استفراغ، اسهال یا درد شکم شوند.
• ناهنجاری های عملکرد کبد: رمدسیویر با افزایش گذرا در آنزیم های کبدی مرتبط است که نشان دهنده التهاب یا آسیب کبد است.
• واکنش‌های مرتبط با انفوزیون: برخی از بیماران واکنش‌های مرتبط با انفوزیون، مانند تغییر در فشار خون، ضربان قلب، یا مشکلات تنفسی را در طول تجویز انفوزیون داخل وریدی (IV) تجربه می کنند.
• اختلال عملکرد کلیه: گزارش هایی از آسیب حاد کلیه یا بدتر شدن مشکلات کلیوی از قبل موجود در برخی از بیمارانی که رمدسیویر دریافت می کنند، گزارش شده است.
• واکنش های آلرژیک: در موارد نادر، بیماران احتمالا واکنش های آلرژیک، از جمله بثورات، کهیر، یا آنافیلاکسی به دارو داشته باشند.

موارد احتیاطی

علاوه بر عوارض جانبی ذکر شده، برخی از عوارض جانبی دیگر مرتبط با داروی ضد ویروس رمدسیویر عبارتند از:

• افزایش آنزیم های کبدی (AST/ALT)
• آسیب حاد کلیه یا بدتر شدن بیماری زمینه ای کلیوی
• واکنش های حساسیت مفرط، از جمله آنافیلاکسی
• افت فشار خون و برادی کاردی در حین یا بعد از انفوزیون

پزشکان به دقت بیماران دریافت کننده رمدسیویر را تحت نظر دارند و در صورت بروز عوارض جانبی قابل توجه باید دوز را تنظیم کنند یا درمان را قطع کنند.

توجه به این نکته مهم است که شدت و تعداد این عوارض جانبی در افراد مختلف متفاوت است و پزشکان بیماران دریافت کننده رمدسیویر را برای مدیریت هر گونه عوارض جانبی از نزدیک تحت نظر خواهند داشت.

ملاحظات کلیوی و کبدی

داروی ضد ویروس رمدسیویر عمدتاً از طریق کلیه ها پاکسازی می شود و استفاده از آن در بیمارانی که از قبل نارسایی کلیوی یا اختلال عملکرد کلیوی دارند نیاز به نظارت دقیق و تنظیم دوز دارد.

به طور مشابه، بیماران مبتلا به بیماری زمینه‌ای کبدی یا آنزیم‌های کبدی بالا در معرض خطر بالاتری برای تجربه سمیت کبدی مرتبط با رمدسیویر هستند. متخصصان اغلب آزمایش های عملکرد کبد را در این بیماران به دقت بررسی می کنند و در صورت افزایش قابل توجه آنزیم های کبدی، گزینه های درمانی جایگزین را در نظر می گیرند.

بیماران خاص

برخی از بیماران در هنگام استفاده از داروی ضد ویروس رمدسیویر به ملاحظات بیشتری نیاز دارند:

بارداری و شیردهی: اطلاعات مربوط به ایمنی رمدسیویر در زنان باردار و مادران شیرده محدود است. مزایا و خطرات احتمالی باید به دقت سنجیده شود.

بیماران اطفال: ایمنی و اثربخشی رمدسیویر در کودکان کمتر از ۱۲ سال یا با وزن کمتر از ۴۰ کیلوگرم هنوز تحت بررسی است.

بیماران مسن: افراد مسن، به ویژه آنهایی که دارای بیماری های همراه متعدد هستند، شاید در معرض خطر بالاتر عوارض جانبی با رمدسیویر باشند و نیاز به نظارت دقیق دارند.

نام های تجاری داروی رمدسیویر

نکات پایانی

رمدسیویر، یا GS-441524، یک داروی ضد ویروسی است که به عنوان یک گزینه درمانی برای عفونت های ویروسی مختلف، از جمله COVID-19 ظاهر شده است. در حالی که اثربخشی آن در درمان COVID-19 مورد بحث قرار گرفته است، اما همچنان یک ابزار درمان مهم برای پزشکان است. با توجه به اطلاعات مجله سلامت داروخانه آنلاین، درک عوارض جانبی داروی ضد ویروس رمدسیویر برای اطمینان از استفاده ایمن و مناسب از این دارو، به ویژه در زمینه همه گیر COVID-19 در حال انجام، بسیار مهم است.