مزالازین یک داروی ضد التهاب است که به طور خاص برای درمان بیماری‌های التهابی روده مانند کولیت اولسراتیو و بیماری کرون استفاده می‌شود. این دارو به عنوان یک مشتق از سالیسیلیک اسید عمل کرده و به کاهش التهاب در روده و کاهش سایر علائم کمک می‌کند.
داروی مزالازین چیست؟
داروی مزالازین که به عنوان مسالامین یا اسید 5-آمینو سالیسیلیک (5-ASA) نیز شناخته می شود، دارویی است که برای درمان بیماری های التهابی روده، از جمله کولیت اولسراتیو و بیماری کرون استفاده می شود. مزالازین به صورت خوراکی در اشکال مختلفی مانند قرص و کپسول تجویز می‌شود و تحت نام‌های تجاری مختلفی مانند Asacol، Lialda، Pentasa، Delzicol و Apriso در دسترس است.
موارد مهم قبل از استفاده از داروی مزالازین
در تصمیم گیری برای استفاده از یک دارو، خطرات مصرف دارو باید در مقابل فواید آن سنجیده شود. این تصمیمی است که شما و پزشکتان خواهید گرفت. برای این دارو موارد زیر باید در نظر گرفته شود:
آلرژی
اگر تا به حال هر گونه واکنش غیرعادی یا آلرژیک به مزالازین یا هر داروی دیگری داشته اید، به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین اگر به انواع دیگری از آلرژی مبتلا هستید مانند آلرژی به غذاها، رنگ ها، مواد نگهدارنده یا حیوانات، به پزشک خود اطلاع دهید.
اطفال
مطالعات مناسبی که تا به امروز انجام شده است، مشکلات خاصی را در کودکان نشان نداده است که سودمندی Asacol® ،Lialda و Delzicol® را برای درمان کولیت اولسراتیو در کودکان 5 سال و بالاتر محدود کند. همچنین ایمنی و اثربخشی این داروها در کودکان کمتر از 5 سال و برای پیشگیری از کولیت اولسراتیو ثابت نشده است. مطالعات مناسبی در مورد ارتباط سن با اثرات Apriso®، Asacol® HD، یا Pentasa® در جمعیت کودکان انجام نشده است.
سالمندان
مطالعات، مشکلات خاصی را در رابطه با سودمندی مزالازین در سالمندان نشان نداده است. با این حال، بیماران مسن بیشتر احتمال دارد که مشکلات خونی (مانند آگرانولوسیتوز، نوتروپنی، پان سیتوپنی) و بیماری کلیوی، کبدی یا قلبی مرتبط با سن داشته باشند، که احتمال دارد برای بیمارانی که مزالازین دریافت می کنند نیاز به احتیاط و تنظیم دوز داشته باشد.
شیردهی
هیچ مطالعه کافی در زنان برای تعیین خطر شیرخوار هنگام استفاده از این دارو در دوران شیردهی وجود ندارد. قبل از مصرف این دارو در دوران شیردهی، باید فواید بالقوه را در مقابل خطرات احتمالی بسنجید.
نحوه مصرف مزالازین
مزالازین را باید دقیقا طبق دستور پزشک خود مصرف کنید. دوز آن را افزایش ندهید و مدت زمان بیشتری نسبت به دستور پزشک مصرف نکنید. همچنین بدون مشورت با پزشک خود، مصرف این دارو را قطع نکنید. استفاده از این دارو را برای تمام مدت درمان ادامه دهید. حتی اگر بعد از چند روز احساس بهبودی کردید، هیچ دوزی را از دست ندهید. کپسول یا قرص را به طور کامل ببلعید و آن را باز نکنید، نشکنید، له نکنید یا نجوید.
اگر قرص آهسته رهش آساکول را مصرف می کنید، می توانید آن را با غذا یا بدون غذا مصرف کنید. مایعات اضافی بنوشید تا بیشتر ادرار کنید و از مشکلات کلیوی (مانند سنگ کلیه) جلوگیری نمایید. قرص Asacol® HD را با معده خالی، حداقل 1 ساعت قبل یا 2 ساعت بعد از غذا مصرف کنید.
قرص لیالدا را باید با غذا مصرف کنید. اگر در بلعیدن کپسول دلزیکول مشکل دارید، کپسول را با احتیاط باز کرده و 4 قرص را خارج کنید. قرص ها را به طور کامل ببلعید و مطمئن شوید که هر 4 قرص همزمان در یک نوبت مصرف می شوند. همچنین می توانید محتویات کپسول Pentasa® را روی غذاهای نرم (مانند پوره سیب یا ماست) بپاشید. مخلوط باید فوراً و بدون جویدن بلعیده شود.
دوز مصرف مزالازین
دوز مزالازین برای بیماران مختلف متفاوت خواهد بود و باید دستورات پزشک خود را دنبال نمایید. مقدار دارویی که مصرف می کنید به قدرت دارو بستگی دارد. همچنین، تعداد دوزهایی که هر روز مصرف می‌کنید، زمان مجاز بین دوزها، و مدت زمانی که دارو را مصرف می‌کنید به مشکل پزشکی که دارو را برای آن استفاده می‌کنید بستگی دارد.
دوز فراموش شده
اگر یک نوبت از این دارو را فراموش کردید، در اسرع وقت آن را مصرف کنید. با این حال، اگر تقریباً زمان نوبت بعدی فرا رسیده است، دوز فراموش شده را رها کنید و به برنامه دوز معمولی خود بازگردید. دوزها را دو برابر نکنید.
تداخلات دارویی مزالازین
اگرچه برخی داروها به هیچ وجه نباید با هم استفاده شوند، در موارد دیگر احتمال دارد دو داروی مختلف با هم استفاده شوند، حتی اگر احتمال تداخل وجود داشته باشد. در این موارد، پزشک معمولاً دوز را تغییر داده یا اقدامات احتیاطی دیگری انجام می دهد.
هنگامی که از این دارو استفاده می کنید، بسیار مهم است که پزشک بداند که آیا شما از داروهای ذکر شده در زیر استفاده می کنید یا خیر. تعاملات زیر بر اساس اهمیت آنها انتخاب شده اند و لزوماً همه را شامل نمی شوند. استفاده از این دارو با هر یک از داروهای زیر معمولاً توصیه نمی شود، اما احتمال دارد در برخی موارد مورد نیاز باشد. اگر هر دو دارو با هم تجویز شوند، پزشک احتمالاً دوز یا تعداد دفعات مصرف یک یا هر دو دارو را تغییر دهد.
این داروها عبارتند از آسکلوفناک، استتاسین، آمتولمتین گواسیل، آزاتیوپرین، بالسالازید، بیسموت ساب سالیسیلات، برومفناک، بوفکساماک، سلکوکسیب، کولین منیزیم تری سالیسیلات، کولین سالیسیلات، کلونیکسین، دکسی بوپروفن، دکسکتوپروفن، دیکلوفناک، دیفلونیسال، دیپیرون، دروکسیکام، اتودولاک، اتوفنامات، فلبیناک، فنوپروفن، فپرادینول، فپرازون، فلوکتافنین، فلوفنامیک اسید، فلوربی پروفن، فوروزماید، ایبوپروفن، ایندومتاسین، کتوپروفن، لووکتوکنازول، لورنوکسیکام، لوکسوپروفن، لومیراکوکسیب، منیزیم سالیسیلات، مکلوفنامات، مفنامیک اسید، ملوکسیکام و وارفارین.
موارد احتیاطی در زمان مصرف مزالازین
وجود برخی از مشکلات پزشکی، احتمال دارد بر استفاده از مزالازین تأثیر بگذارد. در صورت داشتن هر گونه مشکل پزشکی، به خصوص موارد زیر به پزشک خود اطلاع دهید:
- آلرژی به آمینوسالیسیلات ها یا سالیسیلات ها (به عنوان مثال،آسپرین): در بیماران مبتلا به این بیماری نباید مزالازین استفاده شود.
- آلرژی به سولفاسالازین (Azulfidine®)
- مشکلات پوستی (مانند درماتیت آتوپیک، اگزمای آتوپیک): دارو را با احتیاط استفاده کنید زیرا احتمال دارد باعث بدتر شدن عوارض جانبی شود.
- بیماری کلیوی: دارو با احتیاط مصرف شود زیرا احتمال دارد که عوارض بیماری به دلیل حذف کندتر دارو از بدن افزایش یابد.
- بیماری قلبی یا بیماری کبد: با احتیاط مصرف شود زیرا احتمال دارد شرایط را بدتر کند.
- فنیل کتونوری (PKU): کپسول های Apriso حاوی آسپارتام است که می تواند این وضعیت را بدتر کند و در بیماران مبتلا به PKU نیاز به احتیاط دارد.
عوارض جانبی مزالازین
در زمان مصرف مزالازین، مهم است که پزشک پیشرفت شما را در ویزیت های منظم بررسی کند. این به پزشک شما اجازه می دهد تا ببیند که آیا دارو به درستی کار می کند و تصمیم بگیرد که آیا باید به مصرف آن ادامه دهید یا خیر. همچنین برای بررسی اثرات ناخواسته، احتمالاً نیاز به آزمایش خون و ادرار باشد.
قرص تاخیری Asacol® و کپسول طولانی رهش Pentasa® احتمال دارد که باعث مشکلات جدی کلیوی از جمله سنگ کلیه شوند. اگر دچار درد در ناحیه کمر یا پهلو، کاهش دفعات یا مقدار ادرار، ادرار خونی، افزایش تشنگی، از دست دادن اشتها، حالت تهوع، استفراغ، خستگی یا ضعف غیرمعمول، تورم صورت، تورم انگشتان یا ساق پاها، افزایش وزن یا مشکل در تنفس شدید، فوراً با پزشک خود مشورت نمایید.
اگر در حین مصرف این دارو دچار درد معده، اسهال خونی، گرفتگی عضلات، تب، سردرد یا بثورات شدید فوراً به پزشک اطلاع دهید. اینها احتمال دارد علائم بیماری به نام سندرم عدم تحمل حاد ناشی از مزالازین باشد. همچنین اگر دچار مشکل در تنفس یا بلع، ضربان قلب سریع، خارش، بثورات پوستی، قرمزی پوست یا تورم صورت، تورم گلو یا زبان هستید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. اینها می توانند علائم واکنش آلرژیک به این دارو باشد.
این دارو احتمال دارد باعث واکنش‌های جدی پوستی، از جمله سندرم استیونز-جانسون، نکرولیز سمی اپیدرمی، واکنش دارویی با ائوزینوفیلی و علائم سیستمیک (DRESS) و پوسچولوز اگزانتماتوز عمومی حاد (AGEP) شود.
اگر مدفوع سیاه، قیری، تاول، پوسته ریزی، درد قفسه سینه، لرز، سرفه، اسهال، خارش، درد مفاصل یا عضلانی، ادرار دردناک یا دشوار، چشم های تحریک شده قرمز، ضایعات پوستی قرمز اغلب با مرکز ارغوانی، گلو درد، درد قفسه سینه، غدد متورم، مشکلات تنفسی، خونریزی یا کبودی غیرمعمول، خستگی یا ضعف غیرمعمول دارید، فوراً با پزشک خود مشورت کنید.
اگر درد یا حساسیت در قسمت فوقانی معده، مدفوع کم رنگ، ادرار تیره، از دست دادن اشتها، حالت تهوع، استفراغ، زردی چشم یا پوست دارید، فوراً به پزشک اطلاع دهید زیرا اینها می توانند علائم یک مشکل جدی کبدی باشند.
همچنین این دارو احتمال دارد شما را نسبت به نور حساس تر کند و باعث واکنش ناخواسته جدی پوستی شود. اگر مشکل پوستی مانند درماتیت آتوپیک یا اگزمای آتوپیک دارید، این احتمال بیشتر است. در صورت افزایش حساسیت پوست به نور خورشید، خارش، قرمزی یا سایر تغییر رنگ پوست، آفتاب سوختگی شدید یا بثورات پوستی، فوراً با پزشک خود مشورت نمایید. وقتی بیرون از منزل هستید از کرم ضد آفتاب استفاده کنید. از لامپ های آفتابی و سولاریوم نیز خودداری کنید.
مطمئن شوید که هر پزشک یا دندانپزشکی که شما را معالجه می کند می داند که از مزالازین استفاده می کنید. این دارو احتمال دارد بر نتایج برخی از آزمایشات پزشکی تأثیر بگذارد. همچنین از مصرف داروهای دیگر خودداری کنید مگر اینکه با پزشکتان مشورت کرده باشد. این شامل داروهای تجویزی یا بدون نسخه (OTC) و مکمل های گیاهی یا ویتامین ها است.
عوارض جانی رایج
برخی از عوارض جانبی نیز با مصرف مزالازین احتمال درد رخ دهد که معمولاً نیازی به مراقبت پزشکی ندارند. این عوارض جانبی معمولاً در طول درمان از بین می روند، زیرا بدن شما با دارو سازگار می شود. با این حال اگر هر یک از عوارض جانبی زیر ادامه دار شد یا آزاردهنده است، با پزشک خود مشورت نمایید:
- عطسه کردن
- آکنه
- آروغ زدن
- تداوم زنگ یا وزوز گوش
- مشکل در حرکت
- سرگیجه یا سبکی سر
- هوا یا گاز اضافی در معده یا روده
- احساس حرکت مداوم خود یا اطراف
- ریزش مو یا نازک شدن مو
- کاهش شنوایی
- سوزش سردل
- سفتی عضلات
- ناراحتی معده
- سوزش، بی حسی، گزگز یا احساس درد
- بی ثباتی یا بی نظمی
- ضعف در بازوها، دست ها یا پاها
سایر عوارض جانبی که ذکر نشده نیز احتمال دارد در برخی از بیماران رخ دهد. اگر متوجه عوارض دیگری شدید، با پزشک خود مشورت نمایید.
نکات پایانی
مزالازین یک داروی ضد التهاب است و می‌تواند به کنترل علائم بیماری روده از جمله اسهال، درد شکمی و خونریزی کمک کند. مزالازین معمولاً برای درمان بیماری در مراحل خفیف تا متوسط تجویز می‌شود و می‌تواند به عنوان بخشی از یک برنامه درمانی جامع، شامل تغییرات در رژیم غذایی و شیوه زندگی، استفاده شود.
استفاده از مزالازین باید تحت نظر پزشک انجام شود، زیرا احتمال دارد عوارض جانبی و تداخلات دارویی داشته باشد. از جمله عوارض جانبی آن می‌توان به سردرد، تهوع و مشکلات گوارشی اشاره کرد. مهم است که در صورت بروز هر گونه عارضه جانبی یا تغییر در علائم خود، با پزشک خود مشورت نمایید.
منبع:
mesalazine tablet
