قرص گرانیسترون از تهوع و استفراغ ناشی از شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی جلوگیری می‌کند. این دارو با مسدود کردن موادی در بدن که می توانند باعث تهوع و استفراغ شوند، عمل می‌کند. این دارو احتمال دارد برای اهداف دیگری نیز توسط پزشکان تجویز شود.
قرص گرانیسترون چیست؟
قرص گرانیسترون با نام تجاری رایج Kytril، معمولاً برای جلوگیری از حالت تهوع و استفراغی که هنگام استفاده از داروهای سرطان یا پرتودرمانی ممکن است رخ دهد، استفاده می‌شود. گرانیسترون همچنین احتمال دارد برای سایر شرایط، طبق تشخیص پزشک، استفاده شود. گرانیسترون به صورت قرص‌های خوراکی 1 میلی‌گرمی و به صورت تزریقی در بازار دارویی موجود است.
قرص گرانیسترون یک گیرنده خاص در روده و مغز به نام 5-HT3 را مسدود می‌کند که معمولاً هنگام قرار گرفتن بدن در معرض مواد خاص یا سایر محرک‌ها، مانند پرتودرمانی، باعث حالت تهوع می‌شود. با مسدود کردن این گیرنده، گرانیسترون حالت تهوع ناشی از شیمی‌درمانی و پرتودرمانی را کاهش می‌دهد.
موارد احتیاطی قبل از مصرف قرص گرانیسترون
قبل از تجویز و مصرف قرص گرانیسترون، در مورد تمام شرایط سلامتی خود و هرگونه داروی تجویزی یا بدون نسخه (OTC)، ویتامین‌ها و مواد معدنی، محصولات گیاهی و سایر مکمل‌هایی که استفاده می‌کنید، به پزشک خود اطلاع دهید. این به پزشک کمک می‌کند تا تشخیص دهد که آیا گرانیسترون برای شما مناسب است یا خیر. همچنین در صورت وجود هر یک از شرایط زیر باید پزشک خود را مطلع سازید:
- بیماری کبدی
- واکنش غیرمعمول یا آلرژیک به گرانیسترون، اندانسترون، سایر داروها، غذاها، رنگ‌ها یا مواد نگهدارنده
- بارداری یا در حال تلاش برای باردار شدن
- شیردهی
- جراحی شکم: اگر اخیراً جراحی معده یا روده داشته‌اید، به پزشک خود اطلاع دهید. در این مورد، از آنجایی که گرانیسترون از حالت تهوع و استفراغ جلوگیری می‌کند، احتمال دارد تشخیص اینکه آیا عوارض ناشی از جراحی، مانند هرگونه انسداد را تجربه کرده‌اید یا خیر دشوارتر باشد.
نحوه مصرف قرص گرانیسترون
قرص گرانیسترون، وقتی برای جلوگیری از حالت تهوع و استفراغ ناشی از شیمی‌درمانی تجویز می‌شود، معمولاً 1 ساعت قبل از شروع شیمی‌درمانی مصرف می‌شود. دوز دوم بسته به قدرت دارو، 12 ساعت پس از دوز اول مصرف می‌شود. همچنین وقتی برای جلوگیری از حالت تهوع و استفراغ ناشی از پرتودرمانی تجویز می‌شود، معمولاً 1 ساعت قبل از درمان مصرف می‌شود.
شما باید دستورالعمل‌های نسخه خود را با دقت دنبال کنید و از پزشک یا داروساز خود بخواهید هر بخشی را که متوجه نمی‌شوید توضیح دهد. زیرا قرص گرانیسترون را باید دقیقاً طبق دستورالعمل تجویزی پزشک مصرف نمایید. بیشتر یا کمتر از مقدار تجویز شده توسط پزشک مصرف نکنید.
تداخل دارویی با قرص گرانیسترون
این دارو را با هیچ یک از موارد زیر مصرف نکنید:
- داروهای خاص برای عفونت‌های قارچی مانند فلوکونازول، ایتراکونازول، کتوکونازول، پوزاکونازول، وریکونازول
- سیزاپراید
- دروندارون
- پیموزاید
- تیوریدازین
این دارو همچنین احتمال دارد با موارد زیر تداخل داشته باشد:
- داروهای خاص برای افسردگی، اضطراب یا اختلالات روانی
- فنتانیل
- لینزولید
- MAOI ها مانند کاربکس، الدپریل، مارپلان، ناردیل و پارنات
- متیلن بلو (تزریق داخل وریدی)
- سایر داروهایی که فاصله QT را طولانی می‌کنند (باعث ریتم غیرطبیعی قلب می‌شوند) مانند دوفتیلید، زیپراسیدون
- فنوباربیتال
- ترامادول
این لیست احتمالاً تمام تداخلات دارویی را شرح ندهد. بنابراین لیستی از تمام داروها، گیاهان دارویی، داروهای بدون نسخه یا مکمل‌های غذایی که استفاده می‌کنید را به پزشک خود ارائه دهید. همچنین اگر سیگار می‌کشید، الکل می‌نوشید یا از مواد مخدر غیرقانونی استفاده می‌کنید، به پزشک خود اطلاع دهید. برخی از موارد می توانند با داروی شما تداخل داشته باشند.
عوارض جانبی احتمالی گرانیسترون
شایع‌ترین عوارض جانبی گرانیسترون عبارتند از سر درد، یبوست، اسهال، ضعف یا کمبود انرژی، درد معده یا سوء هاضمه که معمولاً نیازی به مراقبت پزشکی ندارند. اما بهتر است در صورت ادامه یا آزاردهنده بودن به پزشک خود اطلاع دهید. اما در صورت ایجاد برخی از عوارض جانبی زیر، باید دارو را قطع کرده و در اسرع وقت به اورژانس مراجعه نمایید:
- واکنش‌های آلرژیک: بثورات پوستی، خارش، کهیر، تورم صورت، لب‌ها، زبان یا گلو، مشکلات تنفسی یا خس خس سینه، تپش قلب، تب یا احساس ناخوشی عمومی، تورم غدد لنفاوی، مشکل در بلع یا گرفتگی گلو، حالت تهوع یا استفراغ، سرگیجه، احساس سبکی سر یا غش، گرفتگی معده و درد مفاصل.
- تغییرات ریتم قلب: گرانیسترون احتمال دارد باعث یک مشکل نادر و خطرناک در ریتم قلب به نام طولانی شدن QT و تورساد پوینت شود. برخی افراد در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری هستند، از جمله افرادی که مسن‌تر هستند، افراد دیگری در خانواده خود دارند که این بیماری‌ها را داشته‌اند، سطح پتاسیم یا منیزیم پایینی دارند یا داروهایی را برای سایر مشکلات ریتم قلب مصرف می‌کنند. در صورت غش کردن یا تغییراتی در ضربان قلب خود مانند ضربان قلب سریع یا نامنظم، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
- علائم سندرم سروتونین: سندرم سروتونین زمانی است که ماده‌ای به نام سروتونین بیش از حد در بدن شما وجود دارد. گرانیسترون می‌تواند در صورت مصرف به تنهایی یا با سایر داروهایی که بر سروتونین تأثیر می‌گذارند، باعث سندرم سروتونین شود. این وضعیت می‌تواند تهدید کننده زندگی باشد. در صورت مشاهده هر یک از علائم سندرم سروتونین مانند تحریک‌پذیری، گیجی، ضربان قلب سریع یا نامنظم، سفتی و گرفتگی عضلات، تعریق، تب بالا یا گر گرفتگی، تشنج، لرز، استفراغ، اسهال، احساس آشفتگی یا بی‌قراری، دیدن یا شنیدن چیزهای غیرمعمول، سرگیجه، ضربان قلب سریع یا تند، تهوع، استفراغ یا اسهال و تشنج فوراً به اورژانس مراجعه نمایید.
چه افرادی نباید از گرانیسترون استفاده کنند؟
افرادی که به هر یک از داروهای گرانیسترون، سانکوزو و سوستول حساسیت دارند نباید گرانیسترون مصرف کنند.
قبل از استفاده از گرانیسترون چه چیزهایی را باید در مورد آن بدانم؟
گرانیسترون را مصرف نکنید، مگر اینکه توسط پزشک تجویز شده باشد. آن را طبق دستور پزشک خود مصرف کنید. گرانیسترون را با افراد دیگر به اشتراک نگذارید، حتی اگر شرایط مشابه شما را داشته باشند. زیرا احتمال دارد به آنها آسیب برساند. گرانیسترون را دور از دسترس کودکان نگه دارید.
نکات پایانی
قرص گرانیسترون به عنوان یک داروی موثر در پیشگیری از حالت تهوع و استفراغ ناشی از شیمی‌درمانی و پرتودرمانی شناخته می‌شود. این دارو با مسدود کردن گیرنده‌های خاص در مغز و روده، به کاهش این عوارض کمک می‌کند و کیفیت زندگی بیماران را بهبود می‌بخشد. با این حال، باید آن را تحت نظارت پزشک مصرف نمایید و همچنین باید به عوارض جانبی احتمالی و تداخلات دارویی آن توجه داشته باشید. در نهایت، مشاوره با پزشک و پیروی از دستورات دارویی، کلید استفاده ایمن و موثر از گرانیسترون است.
منبع:
granisetron tablet
