کتورولاک چیست؟ عوارض و مکانیسم اثر آن

کتورولاک برای تسکین درد متوسط تا شدید است و معمولاً قبل یا بعد از اقدامات پزشکی استفاده می شود. کاهش درد به شما کمک می کند تا راحت تر بهبود پیدا کنید و بتوانید به فعالیت های عادی روزانه خود بازگردید. در این مقاله به معرفی این دارو، موارد استفاده و عوارض جانبی احتمالی آن می پردازیم.

کتورولاک چیست؟

کتورولاک یک داروی ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID) است. این دارو با مسدود کردن تولید برخی از مواد طبیعی در بدن که باعث التهاب می شوند، عمل می کند. این اثر به کاهش تورم، درد یا تب کمک می کند. کتورولاک نباید برای شرایط دردناک خفیف یا طولانی مدت مانند آرتریت استفاده شود. این دارو به صورت آمپول تزریقی، قرص ۱۰ میلی گرمی و قطره چشمی عرضه می شود.

نحوه استفاده از آمپول و قرص Ketorolac

آمپول کتورولاک طبق دستور پزشک، از طریق تزریق در عضله یا ورید استفاده می شود. این دارو ممکن است برای یک بار مصرف یا طبق برنامه ای منظم برای چند بار مصرف، تجویز شود. در صورت نیاز برای مصرف منظم، معمولاً تزریق هر ۶ ساعت انجام می شود. این دارو نباید به ستون فقرات تزریق شود.

دوز این دارو بر اساس وضعیت پزشکی و پاسخ به درمان است. برای کاهش عوارض جانبی، این دارو معمولا با کمترین دوز موثر تجویز می گردد. در صورت استفاده از این دارو، دوز خود را افزایش ندهید یا بیش از ۵ روز از این دارو استفاده نکنید. اگر بعد از ۵ روز همچنان درد دارید، با پزشک خود برای مصرف داروهای دیگر مشورت نمایید.

نحوه استفاده از قرص کتورولاک طبق دستور پزشک و معمولا هز ۴ تا ۶ ساعت یکبار است.

عوارض جانبی

به یاد داشته باشید که کتورولاک به این دلیل تجویز شده است که پزشک شما تشخیص داده است که مزایای آن برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی است. با این حال بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می کنند عوارض جانبی جدی ندارند.

حین مصرف آمپول کتورولاک ممکن است درد در محل تزریق، سرگیجه، خواب آلودگی، سردرد یا ناراحتی معده به صورت موقتی رخ دهد. اما اگر هر یک از این اثرات ماندگار یا بدتر شد، فوراً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. همچنین این دارو ممکن است فشار خون شما را افزایش دهد. بنابراین فشار خون خود را به طور مرتب چک کنید و در صورت بالا بودن نتایج، به پزشک خود اطلاع دهید.

در صورت داشتن هر گونه عارضه جانبی جدی، از جمله غش، ضربان قلب تند، تغییرات شنوایی (مانند صدای زنگ در گوش)، تغییرات روانی (مانند گیجی، افسردگی)، درد معده، کبودی، علائم مشکلات کلیوی (مانند تغییر در مقدار ادرار)، علائم نارسایی قلبی (مانند تورم مچ پا، خستگی غیرعادی، افزایش وزن غیرعادی) یا تغییرات بینایی فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

این دارو به ندرت ممکن است باعث بیماری جدی کبدی شود. در صورت داشتن علائم آسیب کبدی از جمله تهوع یا استفراغی که متوقف نمی شود، ادرار تیره، درد معده یا شکم، زردی چشم یا پوست، فوراً به پزشک اطلاع دهید. همچنین واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی از جمله تب، تورم غدد لنفاوی، بثورات پوستی، خارش یا تورم (مخصوصاً در صورت، زبان یا گلو)، سرگیجه شدید یا مشکل در تنفس، فوراً به پزشک مراجعه نمایید.

موارد احتیاطی

اگر سن شما بالاست، وزن بدنتان کم است یا مشکلات کلیوی دارید، مهم است که آمپول کتورولاک را به درستی و طبق تجویز پزشک استفاده نمایید تا به کاهش خطر عوارض جانبی کمک کنید. این دارو ممکن است باعث سرگیجه یا خواب آلودگی شما شود، بنابراین از رانندگی و فعالیت هایی که نیاز به هوشیاری بالایی دارند اجتناب نمایید.

داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی از جمله کتورولاک، به ندرت ممکن است خطر حمله قلبی یا سکته را افزایش دهند. این اثر می تواند در هر زمانی در حین استفاده از این دارو رخ دهد، اما در صورت استفاده طولانی مدت احتمال بیشتری دارد. این خطر ممکن است در افراد مسن یا در صورت ابتلا به بیماری قلبی یا افزایش خطر بیماری قلبی مثلاً به دلیل سیگار کشیدن، سابقه خانوادگی بیماری قلبی یا شرایطی مانند فشار خون بالا یا دیابت بیشتر باشد.

این دارو به ندرت ممکن است باعث خونریزی جدی از معده یا روده شود که می تواند بدون هشدار در هر زمانی در هنگام استفاده از این دارو رخ دهد. افراد مسن ممکن است در معرض خطر بیشتری برای این اثر باشند. اگر مشکلات معده یا روده ای مانند خونریزی و یا زخم دارید، از این دارو استفاده نکنید.

این دارو را قبل یا بعد از جراحی به ویژه جراحی بای پس قلب (CABG) استفاده نکنید. همچنین آمپول کتورولاک نباید در حین زایمان یا در افرادی که مشکلات کلیوی شدید دارند استفاده شود. همچنین در صورت مصرف دوزهای بالای آسپرین یا سایر داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)، از آمپول کتورولاک استفاده نکنید.

مواردی که باید با پزشک در میان بگذارید

• در صورت حساسیت به کتورولاک، به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.
• اگر به آسپرین یا سایر داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID) مانند ایبوپروفن، ناپروکسن، سلکوکسیب یا دیگر داروها آلرژی دارید به پزشک خود اطلاع دهید.
• آمپول کتورولاک ممکن است حاوی مواد غیر فعالی باشد که می تواند باعث واکنش های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. برای اطلاعات بیشتر با داروساز خود صحبت نمایید.
• قبل از استفاده از این دارو سابقه پزشکی خود را به پزشک یا داروساز اطلاع دهید به خصوص در موارد آسم، خونریزی یا مشکلات لخته شدن، اختلالات خونی (مانند کم خونی)، بیماری قلبی، فشار خون بالا، بیماری کبد، پولیپ بینی، مشکلات گوارشی (مانند خونریزی، سوزش سر دل، زخم)، سکته مغزی، تورم مچ پا یا دست.
• برای جلوگیری از کم آبی بدن، مایعات زیادی بنوشید و در صورت تغییر در مقدار ادرار، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
• اگر از نوشیدنی های الکلی یا ماری جوانا استفاده می کنید حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
• این دارو ممکن است باعث خونریزی معده یا روده شود. مصرف روزانه الکل و تنباکو به ویژه هنگامی که با این دارو ترکیب شود، ممکن است خطر خونریزی معده را افزایش دهد. برای اطلاعات بیشتر با دکتر یا داروساز خود مشورت نمایید.
• این دارو ممکن است شما را نسبت به آفتاب حساس تر کند. زمان خود را در آفتاب محدود کنید و هنگام بیرون رفتن از منزل از کرم ضد آفتاب استفاده کنید. اگر دچار آفتاب سوختگی یا تاول و قرمزی پوست شدید فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
• قبل از انجام عمل جراحی، در مورد تمام محصولاتی که استفاده می کنید از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دهید.
• اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید به پزشک خود اطلاع دهید. آمپول کتورولاک ممکن است به نوزاد متولد نشده آسیب برساند و مشکلاتی را در زایمان طبیعی ایجاد کند. مصرف آن در بارداری از هفته ۲۰ تا زمان زایمان توصیه نمی شود.
• این دارو وارد شیر مادر می شود بنابراین قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت نمایید.

تداخلات دارویی

تداخلات دارویی ممکن است نحوه عملکرد داروهای شما را تغییر دهد یا خطر عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. فهرستی از تمام محصولاتی که استفاده می کنید از جمله داروهای نسخه ای، غیر نسخه ای و محصولات گیاهی را با پزشک خود به اشتراک بگذارید. هیچ دارویی را بدون تأیید پزشک شروع و متوقف نکنید یا دوز آن را تغییر ندهید.

برخی از محصولاتی که ممکن است با کتورولاک تداخل داشته باشند عبارتند از: آلیسکیرن، مهارکننده‌های ACE (مانند کاپتوپریل، لیزینوپریل)، مسدودکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین II (مانند والزارتان، لوزارتان)، کورتیکواستروئیدها (مانند پردنیزون)، متوترکسات، پروبنسید، داروهای کلیه (از جمله سیدوفوویر)، قرص های آب (ادرار آورها مانند فوروزماید).

کتورولاک ممکن است خطر خونریزی را در صورت استفاده با سایر داروهایی که آن ها هم ممکن است باعث خونریزی شوند، افزایش دهد. به عنوان مثال می توان به داروهای ضد پلاکت مانند کلوپیدوگرل، رقیق کننده های خون مانند دابیگاتران، انوکساپارین، وارفارین و غیره اشاره کرد.

این دارو می تواند باعث کاهش سرعت حذف سایر داروها از بدن شود که می تواند بر نحوه عملکرد آنها تأثیر بگذارد. نمونه هایی از داروهای تحت تأثیر شامل لیتیوم، پمترکسد و غیره است.

تمام برچسب های داروهای تجویزی و بدون نسخه را به دقت بررسی کنید زیرا بسیاری از داروهای حاوی مسکن یا کاهنده تب (آسپرین، NSAID ها مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن) مشابه کتورولاک هستند و ممکن است خطر عوارض جانبی را در صورت مصرف همزمان افزایش دهند. با این حال، اگر پزشک برای جلوگیری از حمله قلبی یا سکته مغزی به شما دستور داده است که آسپرین با دوز پایین مصرف کنید، باید مصرف آسپرین را ادامه دهید، مگر اینکه پزشک دستور دیگری به شما بدهد.

نکات پایانی

تجویز کتورولاک جهت کاهش درد، التهاب یا درد، قبل یا بعد از برخی اقدامات پزشکی انجام می گیرد. با این حال این دارو باید در کمترین دوز موثر و کوتاهترین زمان استفاده شود. به طور معمول کتورولاک عوارض جانبی خاصی ایجاد نمی کند، اما در موارد نادر اگر دچار عارضه شدید به پزشک خود اطلاع دهید.