آتورواستاتین و رزوواستاتین: کدام یک مناسب تر است؟

آتورواستاتین و رزوواستاتین، متعلق به یک دسته دارویی هستند که به آنها استاتین گفته می شود. استاتین ها باعث کاهش کلسترول در کبد می شوند. آن ها برای کاهش چربی در بیمارانی که در معرض خطر بیماری های قلبی عروقی و سکته هستند توصیه می شوند. در این مقاله به تفاوت های آتورواستاتین و رزوواستاتین می پردازیم تا متوجه شوید کدام یک از آن ها مناسب تر هستند.

هیپرلیپیدمی چیست؟

هیپرلیپیدمی یا دیس لیپیدمی معمولاً به عنوان کلسترول بالا (چربی خون) شناخته می شود. کلسترول یک ماده مومی شکل است که توسط کبد تولید می شود و برای فرآیند تشکیل سلول حیاتی است. هیپرلیپیدمی یا کلسترول بالا زمانی رخ می دهد که چربی بیش از حد در خون وجود داشته باشد.

سه نوع لیپید وجود دارد .کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم(LDL) ، لیپوپروتئین با چگالی بالا(HDL) و تری گلیسیرید که به عنوان کلسترول بد طبقه بندی می شود. سطح مطلوب LDL کمتر از ۱۱۰ میلی گرم در دسی لیتر و سطح کلسترول کل کمتر از ۱۷۰ میلی گرم در دسی لیتر است. از سوی دیگر، HDL به عنوان کلسترول خوب شناخته شده است. سطح ایده آل HDL بیشتر از ۴۵ میلی گرم در دسی لیتر است.

با توجه به گزارش مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری، بیش از ۱۲ درصد از بزرگسالان ۲۰ سال و بالاتر، کلسترول بالاتر از ۲۴۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر داشتند و بیش از ۱۸ درصد سطح کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) داشتند. برای این افراد، معمولاً برای پیشگیری از عروق کرونر قلب، دارو تجویز می شود.

موارد مصرف آتورواستاتین و رزوواستاتین

آتورواستاتین و رزوواستاتین متعلق به یک دسته دارویی هستند که معمولاً به آنها “استاتین” گفته می شود. استاتین ها آنزیمی به نام ۳-هیدروکسی-۳-متیل-گلوتاریل-کوآنزیم را که به عنوان ردوکتاز HMG-CoA نیز شناخته می شود، مهار می کنند. این آنزیم، محدود کننده سرعت در سنتز کلسترول است.

با مهار این مرحله مهم، استاتین ها باعث کاهش کلسترول در کبد می شوند. بنابراین، استاتین ها به عنوان مهارکننده های ردوکتاز طبقه بندی می شوند. آنها به عنوان داروی انتخابی برای درمان کاهنده چربی در بیمارانی که در معرض خطر بیماری های قلبی عروقی و سکته هستند توصیه می شوند. همچنین دستورالعمل‌های کنونی، استاتین‌ها را به‌عنوان درمان کاهنده چربی در بیماران مبتلا به دیابت برای جلوگیری از حوادث عروق کرونر توصیه می‌کنند.

تفاوت بین آتورواستاتین و رزوواستاتین چیست؟

آتورواستاتین معمولاً با نام تجاری لیپیتور شناخته می شود. آتورواستاتین و لیپیتور هر دو به شکل قرص خوراکی در دسترس هستند. دوز های موجود ۱۰ میلی گرم، ۲۰ میلی گرم، ۴۰ میلی گرم و ۸۰ میلی گرم است. دوز اولیه آتورواستاتین که توسط پزشک تجویز می شود معمولاً ۱۰ تا ۲۰ میلی گرم خوراکی یک بار در روز است. پس از شروع درمان، دوز در محدوده ۱۰ تا ۸۰ میلی گرم بر اساس سطوح چربی و تحمل بیمار تعیین می شود. هم آتورواستاتین و هم لیپیتور را می توان در هر زمانی از روز با یا بدون غذا مصرف کرد.

نام تجاری روزوواستاتین، Crestor است. روزوواستاتین و کرستور به شکل قرص خوراکی و کپسول خوراکی موجود هستند. دوز های موجود این دارو ۵ میلی گرم، ۱۰ میلی گرم، ۲۰ میلی گرم و ۴۰ میلی گرم است. دوز اولیه ای که توسط پزشک تجویز می شود، ۱۰ تا ۲۰ میلی گرم خوراکی یک بار در روز است و دوز نگهدارنده معمولاً ۵ تا ۴۰ میلی گرم در روز می باشد. دوز ۴۰ میلی گرم برای بیمارانی که با دوز ۲۰ میلی گرمی به هدف LDL دست نمی یابند اختصاص داده می شود.

یک تفاوت مهم بین آتورواستاتین و رزوواستاتین، مسیر متابولیسم آنها است. آتورواستاتین به طور گسترده ای در کبد توسط آنزیم CYP3A4 متابولیزه می شود (آنزیمی که در کبد و دستگاه گوارش قرار دارد و مسئول متابولیسم بسیاری از غذاهاست(. برعکس، متابولیسم روزوواستاتین توسط آنزیم ۲C9 متابولیزه می شود و کمتر تحت تأثیر CYP3A4 قرار می گیرد. در نتیجه، روزوواستاتین در مقایسه با آتورواستاتین با تداخلات دارویی و غذایی کمتری مواجه می شود. هنگام مصرف آتورواستاتین و رزوواستاتین، اطلاع رسانی به پزشک در مورد هر گونه داروی جدید، محصولات بدون نسخه یا مکمل های گیاهی بسیار مهم است.

همانطور که قبلا ذکر شد، آتورواستاتین و رزوواستاتین هر دو توسط FDA به عنوان درمان های کاهش دهنده چربی برای بزرگسالان تایید شده اند. یک واقعیت منحصر به فرد در مورد این دو عامل این است که هر دوی آنها برای درمان هیپرکلسترولمی خانوادگی کودکان، یک بیماری ژنتیکی و تهدید کننده زندگی که باعث افزایش LDL و HDL پایین می شود، تایید شده اند.

آیا هنگام مصرف استاتین ها باید از آب گریپ فروت اجتناب کرد؟

گریپ فروت و آب گریپ فروت به دلیل طعم معطر، خوش طعم و محتوای بالای ویتامین C و فیبر مورد علاقه هستند. احتمال دارد یکی از اعضای خانواده یا یکی از دوستان به شما گفته باشد که اگر تحت درمان با استاتین هستید از مصرف آب گریپ فروت یا محصولات گریپ فروت دوری نمایید، اما این کاملاً درست نیست.

گریپ فروت یک مهارکننده CYP3A4 در نظر گرفته می شود، به این معنی که گریپ فروت فعالیت CYP3A4 را کاهش می دهد. در نتیجه، برخی از استاتین ها مانند آتورواستاتین مدت بیشتری در بدن باقی می مانند و باعث افزایش عوارض جانبی و سمیت می شوند. از طرف دیگر، روزوواستاتین یا کرستور کمتر تحت تأثیر CYP3A4 قرار می گیرد. بنابراین، اگر روزوواستاتین مصرف می کنید، می توانید آب گریپ فروت یا گریپ فروت را در رژیم غذایی خود بگنجانید.

اگر از طرفداران گریپ فروت هستید و نمی توانید روزوواستاتین را مصرف کنید که کمتر تحت تأثیر گریپ فروت است، مصرف یک وعده کوچک گریپ فروت جدا از زمان تجویز استاتین قابل قبول است. به خاطر داشته باشید که خوردن یک چهارم یا نصف گریپ فروت حتی ایمن تر است زیرا برای تهیه یک لیوان آب گریپ فروت چندین گریپ فروت لازم است. برای اطمینان از بیشترین اثربخشی و ایمنی، همیشه با پزشک یا داروساز خود در مورد مصرف گریپ فروت و تأثیر آن بر رژیم دارویی خود مشورت نمایید.

آتورواستاتین یا روزوواستاتین

هیچ شواهد قابل توجهی از کارآزمایی‌های بالینی برای همه استاتین‌ها وجود ندارد که نشان دهد یک عامل مؤثرتر از دیگری است. FDA هر دو آتورواستاتین و رزوواستاتین را برای درمان هیپرکلسترولمی و هیپرگلیسریدمی در بزرگسالان و نقش آنها در کاهش خطر حوادث عروق کرونر مانند حمله قلبی و سکته را تایید می کند. هر دو دارو برای درمان هیپرکلسترولمی خانوادگی موثر هستند. با توجه به ایمنی روزوواستاتین، می تواند مزیت هایی نسبت به آتورواستاتین داشته باشد زیرا کمتر تحت تأثیر CYP3A4 قرار می گیرد و باعث تداخلات دارویی و غذایی کمتری می شود.

عوارض جانبی رایج آتورواستاتین و رزوواستاتین

عوارض جانبی متداول آتورواستاتین شامل اسهال، درد عضلانی اسکلتی یا عضلانی، افزایش خطر عفونت دستگاه تنفسی فوقانی و عفونت دستگاه ادراری است. عوارض جانبی رایج روزوواستاتین درد شکم، حالت تهوع، درد عضلانی و سردرد است. درد عضلانی و ناراحتی معده از عوارض جانبی رایج استاتین ها هستند. لطفاً هر گونه عوارض جانبی را که احتمال دارد تجربه کنید با پزشک خود در میان بگذارید زیرا دوز و گزینه های جایگزین را می توان بر اساس وضعیت سلامتی، تحمل و ترجیح شخصی تنظیم کرد.

مصرف در بارداری، شیردهی و کودکان

آتورواستاتین و رزوواستاتین هر دو شواهدی از خطرات جنین و نوزاد نشان می دهند، بنابراین استفاده از آنها در دوران بارداری و شیردهی منع مصرف دارد. استفاده از این دو دارو فقط برای هیپرکلسترولمی خانوادگی در اطفال تایید شده است.

آتورواستاتین یا روزوواستاتین کدام بی خطرتر است؟

در رابطه با عملکرد کلیه، آتورواستاتین بی خطرترین استاتین می باشد، زیرا در پایان ۲ سال درمان و با شروع جدید میکروآلبومینوری (۹/۱۰%)، کمترین تعداد بیمار را به همراه داشت و پس از آن روزوواستاتین (۳/۱۴%) و پس از آن پراواستاتین (۶/۲۶%) بود.

نکات پایانی

آتورواستاتین و رزوواستاتین دارای اثربخشی و عوارض جانبی مشابهی هستند. هر دو دارو در دوران بارداری و شیردهی منع مصرف دارند. اگر آتورواستاتین و رزوواستاتین مصرف می کنید و قصد دارید به زودی باردار شوید، لطفاً برای قطع مصرف و نکاتی در مورد جایگزین های غیر دارویی مانند فعالیت های بدنی و تغییرات رژیم غذایی با پزشک خود مشورت نمایید.

لطفا مقدار گریپ فروت مصرف شده با آتورواستاتین را به حداقل برسانید. اگر روزوواستاتین استفاده می کنید، می توانید در مصرف گریپ فروت آزادتر باشید. لطفاً هرگونه علائم یا نشانه‌های درد عضلانی را به پزشک خود اطلاع دهید، به‌ویژه زمانی که همراه با تب یا ضعف باشد.