سرفه، فشار شدید هوا است که بدن شما برای پاک کردن مواد محرک، مخاط و میکروبها از مجاری هوایی شما استفاده میکند. علل شایع آن شامل آلرژی، آسم، عفونتها (مانند سرماخوردگی)، بیماریهای مزمن ریه و رفلاکس اسید معده است. درمانهای بدون نسخه، عسل و آب ممکن است تا زمانی که بتوانید علت اصلی را پیدا کنید، کمک کننده باشند.
چکیده مطلب:
سرفه یک واکنش دفاعی است. سرفه میتواند گرد و غبار و سایر چیزهایی را که استنشاق شدهاند، از بین ببرد. سرفه همچنین میتواند مخاط را از گلو و سینه شما خارج کند. سرفه روشی است که بدن شما ریهها و مجاری هوایی را تمیز میکند.
درمان سریع سرفه؛ آنچه باید بدانید
سرفه روش بدن شما برای محافظت از شما در برابر میکروبها و مواد محرک است. اما این بدان معنا نیست که نمیتواند واقعاً آزاردهنده باشد و گاهی ترسناک. بیشتر علل سرفه جدی نیستند. اما اگر مدت زیادی است که سرفه میکنید یا اگر آنقدر سرفه میکنید که نمیتوانید نفس بکشید، به پزشک مراجعه کنید.
دلایل رایج سرفه
برخی از علل شایع سرفه و علل سرفه مداوم عبارتند از:
- رفلاکس اسید یا GERD (بیماری رفلاکس معده به مری)
- آلرژنها، مانند گرده، شوره حیوانات خانگی و کپکها
- آسم
- داروهای خاص، مانند مهارکنندههای ACE و اسپریهای بینی
- COPD و سایر بیماریهای مزمن ریه
- عفونتها، مانند سرماخوردگی، آنفولانزا، سیاه سرفه، برونشیت و ذاتالریه
- مواد محرک، مانند دود، گرد و غبار و بوهای تند
- آبریزش بینی
علل کمتر شایع شامل سرطانهایی است که بر ریهها، بیماریهای قلبی و اختلالات تارهای صوتی تأثیر میگذارند. پزشک ممکن است از عکسبرداری با اشعه ایکس قفسه سینه یا آزمایشهای عملکرد ریه برای تشخیص علت سرفه استفاده کند.
چه زمانی سرفه نشانه خطر است؟
اگر کسی علائم زیر را داشت باید فورآ به اورژانس مراجعه کند:
- رنگ پوستش تغییر کرده، کبود یا خیلی رنگپریده شده است
- در تنفس مشکل دارد
- خوابآلود است یا واکنشی نشان نمیدهد
- در حال خفگی است
- سرفه شدید دارد
روش های خانگی برای درمان سریع سرفه
اگر موارد زیر را رعایت کنید، میتوانید با درمان سریع سرفه خانگی از سرفه جلوگیری کنید یا به بهبود سریعتر سرفه کمک کنید:
آب بنوشید: هیدراته ماندن میتواند به رقیق شدن مخاط کمک کند.
در حمام بخار بنشینید یا از دستگاه بخور استفاده کنید: این کار میتواند مخاط را شل کند و مجاری هوایی شما را مرطوب نگه دارد.
سیگار و ویپ نکشید: دود سیگار و بخار ویپ میتواند باعث التهاب در مجاری هوایی شما شود.
از مواد محرک دوری کنید: این شامل عطرها، دود دست دوم یا آتش اردوگاه و آلرژنها میشود.
قرقره آب نمک و نقش آن در درمان سریع سرفه
غرغره کردن با آب نمک گرم میتواند به تسکین گلودرد یا خارش گلو که اغلب با سرفه همراه است، کمک کند. قرقره آب نمک برای درمان سریع سرفه به کاهش التهاب و از بین بردن باکتریها کمک میکند و تسکین موقت ایجاد میکند. نصف قاشق چایخوری نمک را در ۱ فنجان آب گرم حل کنید، محلول را برای چند ثانیه غرغره کنید و آن را بیرون بریزید.
دمنوش زنجبیل، عسل و ترکیبات موثر برای درمان سریع سرفه
چای زنجبیل بهتر است با زنجبیل تازه، که تا حد امکان ریز رنده شده، درست شود. یک قاشق چایخوری کوچک زنجبیل را روی یک فنجان آب داغ (اما نه جوش) بریزید و درست قبل از نوشیدن دمنوش زنجبیل ضد سرفه، با عسل شیرین کنید.
عسل یک درمان قدیمی برای تسکین سرفه شبانه و درمان سریع سرفه است. خواص ضد باکتری و ضد میکروبی آن میتواند به رفع عفونت کمک کند، در حالی که ویسکوزیته آن میتواند گلوی تحریک شده را بپوشاند و تسکین دهد. برای کاهش سرفه های شبانه و درمان سریع سرفه شبانه با عسل، قبل از خواب یک قاشق عسل میل کنید.
نکته احتیاطی: به دلیل خطر بوتولیسم، هرگز به کودکان زیر ۱ سال عسل ندهید.
استفاده از بخور و مرطوبسازی فضا برای قطع سریع سرفه
هوای خشک میتواند مجاری بینی شما را تا ریههایتان خشک کند و باعث شود با خشکی دهان و سوزش گلو از خواب بیدار شوید. یک دستگاه بخور سرد میتواند به تسکین سرفه و علائم احتقان کمک کند. رطوبت هوا میتواند مخاط را رقیق و شل کند و به شما کمک کند سرفه های خلطدارتری داشته باشید و کمتر دچار احتقان شوید.
تغذیه و نوشیدنی هایی که سرفه را تشدید میکنند
از غذاهای تند، غذاهای سرخشده، لبنیات سرد و میوههای اسیدی مانند پرتقال یا آناناس پرهیز کنید. این مواد میتوانند گلوی شما را تحریک کنند، سرفه را افزایش دهند یا باعث ایجاد مخاط بیشتر شوند و علائم شما را بدتر کرده و روند بهبودی را کندتر کنند.
درمان سریع سرفه شبانه و سرفه های مقاوم
نحوه درمان سریع سرفه به علت آن بستگی دارد. پزشک شما میخواهد هرگونه مشکل اساسی سلامتی که باعث سرفه طولانی مدت (مداوم) میشود را درمان کند. ممکن است عوامل یا فعالیتهایی وجود داشته باشند که علائم سرفه مداوم را بدتر کنند. باید از این موارد اجتناب شود.
خوددرمانی
چند کاری وجود دارد که میتوانید برای تسکین علائم سرفه انجام دهید:
به خوبی هیدراته بمانید: نوشیدن مقدار زیادی آب مهم است. اگر بیماری خاصی دارید، با پزشک خود در مورد میزان آب مناسب برای خود مشورت کنید.
استراحت کنید و از فعالیتهای شدید تا زمانی که علائم از بین بروند، خودداری کنید.
مقداری عسل مصرف کنید: ممکن است به کاهش شدت و مدت زمان سرفه کمک کند. مصرف یک تا دو قاشق چایخوری عسل 30 دقیقه قبل از خواب ممکن است مفید باشد. نشان داده شده است که به کودکان مبتلا به سرفه کمک میکند. اما هرگز نباید به کودکان زیر 12 ماه عسل داده شود.
داروهای درمان سریع سرفه
داروهای سرفه و داروهای بدون نسخه زیادی برای درمان سریع سرفه وجود دارد. آنها معمولاً در درمان سرفه کوتاه مدت مفید نیستند. ممکن است عوارض جانبی داشته باشند.
داروهای درمان سرفه ممکن است برای کودکان خردسال مضر باشند. اداره کالاهای درمانی استرالیا (TGA) میگوید که داروهای سرفه و سرماخوردگی نباید به کودکان زیر 6 سال داده شود. نمونههایی از این داروها عبارتند از:
- سرکوبکنندههای سرفه
- آنتیهیستامینها
- ضد احتقانها
شواهد زیادی وجود ندارد که نشان دهد این داروها برای درمان سریع سرفه کودکان زیر 6 سال مفید هستند.
به کودکان بزرگتر 6 تا 11 سال میتوان داروهای درمان سریع سرفه و سرماخوردگی و شربت ضد سرفه داد. اما این داروها فقط باید در صورت توصیه پزشک به کودکان داده شوند. این پزشک میتواند پزشک، داروساز یا پرستار باشد.
آنتی بیوتیک ها
بیشتر سرفههای کوتاهمدت به دلیل عفونتهای ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی است. این سرفهها معمولاً خود به خود از بین میروند. آنتیبیوتیکها به عفونتهای ویروسی کمکی نمیکنند زیرا ویروسها را از بین نمیبرند. آنتیبیوتیکها ممکن است در این شرایط مضر باشند.
سیگار کشیدن
سیگار کشیدن یا استنشاق دود دیگران میتواند علائم سرفه را بدتر کند. سعی کنید از قرار گرفتن در کنار افرادی که سیگار میکشند خودداری کنید. اگر سیگاری هستید، سعی کنید مصرف آن را کاهش دهید یا ترک کنید. برای مشاوره در مورد ترک سیگار، به وبسایت داروخانه آنلاین مراجعه کنید.
سرفه ناشی از رفلاکس معده و راهکارها
داروها، به ویژه PPIها، عموماً در درمان علائم GERD، از جمله سرفه ناشی از رفلاکس معده، مؤثر هستند. سایر داروهایی که ممکن است کمک کنند عبارتند از: قرص معده مانند آنتیاسیدها، مانند شربت آنتی رفلاکس بی باریج اسانس 120 میلی یا کپسول کات رفلاکس بهتا دارو آفرینش 30 عددی. عواملی مانند قرص دایجستیو اید گلدن لایف، که با رساندن یک آنتیاسیدها به همراه یک عامل، اسید معده را کاهش میدهند.
سرفه در کودکان و توضیح نکات مهم ایمنی
مایعات فراوان (شیر مادر یا شیر خشک برای نوزادان؛ آب و آبمیوه خنک برای بچههای بزرگتر) به او بدهید. از نوشیدنیهای گازدار یا مرکبات که ممکن است گلودرد را تحریک کنند، خودداری کنید. یک دستگاه بخور سرد در اتاق خواب کودک خود روشن کنید. از قطره بینی سالین (آب نمک) برای رفع گرفتگی بینی استفاده کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر شما یا فرزندتان موارد زیر را دارید، با پزشک مشورت کنید:
- سرفهای که بیش از چند هفته طول بکشد یا به مرور زمان بدتر شود
- سرفهای که صدای پارس یا سیاهگوش ایجاد کند
- استفراغ ناشی از سرفه
- تبی که بیش از یک یا دو روز طول بکشد
- خلط زرد، سبز یا خونی
اگر سرفه میکنید و موارد زیر را دارید، به اورژانس مراجعه کنید یا با ۱۱۵ (یا شماره خدمات اورژانس محلی خود) تماس بگیرید:
- احساس خفگی دارید
- نمیتوانید خوب نفس بکشید
- هنگام سرفه خون زیادی میبینید
- خس خس سینه (هنگام بازدم صدا میدهد)
- درد شدید قفسه سینه دارید
«اگر سرفهتان بیش از ۳ روز ادامه دارد، همین حالا مشاوره آنلاین دریافت کنید»
چه زمانی و چطور باید از داروها و مکملها برای درمان سریع سرفه استفاده کنیم؟
برخی از درمانهای بدون نسخه (OTC) به عنوان داروهای ضد سرفه سریع به سرفه کمک می کنند. بهترین شربت ضد سرفه عبارتند از:
ساشه سرفه و قرص مکیدنی گلو: این داروها ممکن است گلوی شما را بیحس یا آرام کنند تا به طور موقت از احساس خارش سرفه رهایی یابید. مانند ساشه فلوسیپ کلد و کاف (شب) درمان یاب دارو 10 عددی.
سرکوبکنندههای سرفه: سرکوبکنندههای سرفه مانند دکسترومتورفان یا شربت تیمکس پلاس ایران داروک 140 میلی به آرام کردن بخشی از مغز شما که به شما دستور سرفه میدهد کمک میکنند.
ضد احتقان: اگر ترشحات پشت بینی باعث سرفه یا بدتر شدن آن شود، ضد احتقانها ممکن است کمک کنند.
خلطآورها: خلطآورهایی مانند گایافنزین یا شربت پلیوم پلاس بهشاد دارو 120 میل به رقیق شدن مخاط کمک میکنند. این کار باعث میشود سرفه کردن آنچه را که مجاری هوایی شما را تحریک میکند، آسانتر کند.
عسل: برخی مطالعات نشان میدهد که یک قاشق عسل به خوبی داروها برای آرام کردن سرفه عمل میکند. اما نباید به کودکان زیر یک سال عسل بدهید.
به کودکان داروی سرفه ندهید مگر اینکه پزشک آنها (مانند متخصص اطفال یا پزشک خانواده) اجازه دهد.
داروهای بدون نسخه برای درمان سرفه
اگر یک بیماری مزمن باعث سرفه میشود، پزشک شما ممکن است موارد زیر را برای درمان سریع سرفه تجویز کند:
- آنتیبیوتیکها برای عفونتهای باکتریایی
- آنتیهیستامینها یا اسپریهای بینی استروئیدی برای آلرژیها
- اسپریهای استنشاقی برای آسم یا مدیریت COPD
- استروئیدهای خوراکی برای خروسک یا تشدید آسم یا COPD
- مهارکنندههای پمپ پروتون یا مسدودکنندههای H2 برای رفلاکس اسید
ترکیب دارو و روش های خانگی با احتیاط
اگر دنبال قطع و درمان سریع سرفه هستی، چند روش طبیعی واقعاً جواب میدهند و معمولاً بیخطرتر از داروهای شیمیایی هستند، بهخصوص برای بزرگسالان. اما یادتان باشد: برای کودکان زیر ۶ سال هیچ داروی سرفه یا سرماخوردگی بدون نسخه استفاده نکنید. برای کودکان زیر ۱۲ سال هم بهتر است از این داروها دوری شود.
۱. عسل: ضدالتهاب و ضدباکتری عالی. یک قاشق چایخوری عسل قبل خواب میتواند سرفه شبانه را کم کند.
۲. زنجبیل: زنجبیل التهاب گلو و مجاری تنفسی را کم کرده و سرفه خشک را آرام میکند. دمنوش زنجبیل + عسل، یک ترکیب سریعالأثر است.
۳. زردچوبه: کورکومین داخل زردچوبه خاصیت ضدالتهاب دارد. زردچوبه + شیر گرم یا زردچوبهچای، سرفههای مقاوم را کم میکند.
۴. ریشه گل ختمی: یک نرمکنندهی طبیعی برای گلو و فوقالعاده مؤثر برای سرفه خشک. دمنوشش لعاب ایجاد میکند و گلو را آرام میکند.
۵. رایحهدرمانی با اکالیپتوس: بخار اکالیپتوس راههای تنفسی را باز میکند و سرفه ناشی از گرفتگی بینی و سینوزیت را کاهش میدهد.
۶. غرغره آبنمک: ساده و کلاسیک. التهاب گلو را کاهش میدهد و سرفه ناشی از تحریک گلو را کم میکند.
۷. چای ماسالا: ترکیب ادویهها (زنجبیل، دارچین، هل، فلفل) باعث افزایش گردش خون، تقویت ایمنی و کاهش سرفه میشود.
۸. قطره سرفه (آبنباتهای گیاهی): اگر گیاهی باشند، موقتاً خشکی گلو را برطرف کرده و به کاهش سرفه کمک میکنند.
از داروهای سرفه و سرماخوردگی بدون نسخه، به جز کاهشدهندههای تب و مسکنها، برای درمان سریع سرفه و سرماخوردگی در کودکان کمتر از 6 سال استفاده نکنید. همچنین، از استفاده از این داروها برای کودکان کمتر از 12 سال خودداری کنید.
پیشگیری از بازگشت سرفه و مراقبت های بعدی
درمان نامناسب ممکن است وضعیت را بدتر کند و بر سلامت تنفسی تأثیر بگذارد. علاوه بر این، بیماران باید برای جلوگیری از سرفههای مکرر همراه با خلط و رفع گلودرد و سرفه، اصلاحاتی در سبک زندگی خود انجام دهند:
- افزایش ورزش برای بهبود مقاومت بدن در برابر عوامل بیماریزای تنفسی.
- به حداقل رساندن قرار گرفتن در معرض محیطهای آلوده.
بهبود سبک زندگی برای کاهش سرفه های مکرر
برنامهای را که متخصص برای درمان علت سرفه و درمان سریع سرفه به شما میدهد، دنبال کنید. در عین حال، میتوانید این نکات را برای تسکین سریع سرفه خود امتحان کنید:
مایعات بنوشید: مایعات به رقیق شدن مخاط گلو کمک میکنند. مایعات گرم، مانند آبگوشت، چای یا آبمیوه، میتوانند گلوی شما را تسکین دهند.
قرص سرفه یا آبنباتهای سفت بمکید: آنها ممکن است سرفه خشک را تسکین داده و گلوی تحریکشده را آرام کنند.
مصرف عسل را در نظر بگیرید: یک قاشق چایخوری عسل ممکن است به کاهش سرفه کمک کند. به کودکان زیر ۱ سال عسل ندهید. عسل میتواند حاوی باکتریهای مضر برای نوزادان باشد.
هوا را مرطوب کنید: از دستگاه بخور سرد استفاده کنید یا دوش آب گرم بگیرید.
از دود تنباکو خودداری کنید: سیگار کشیدن یا تنفس دود سیگار دیگران، ریههای شما را تحریک میکند و میتواند سرفهها را بدتر کند. اگر سیگار میکشید، با متخصص خود در مورد برنامهها و محصولاتی که میتوانند به شما در ترک کمک کنند، صحبت کنید.
سوالات متداول
درمان سریع سرفه در خانه چیست؟
مایعات داغ با عسل میتوانند سرفه را برای مدت کوتاهی تسکین داده و درمان کنند. از آب داغ ساده یا چای داغ مورد علاقهتان برای درمان سریع سرفه استفاده کنید و عسل و لیمو را به دلخواه اضافه کنید (لیمو فقط برای طعم دادن است). عسل یکی دیگر از درمانهای خانگی سرفه با فواید اثبات شده است.
چرا بعضی وقتها سرفه شبانه میشود؟
دراز کشیدن روی تخت میتواند باعث جمع شدن مخاط در مجاری هوایی شود و احتمال سرفه را افزایش دهد. اگر فرد در اتاقی پر از گرد و غبار یا حاوی سایر آلرژنها بخوابد، سرفه ممکن است در شب بدتر شود.
آیا داروهای بدون نسخه برای سرفه موثرند؟
دکسترومتورفان (Delsym)، یک سرکوبکننده سرفه، و گایافنزین (Mucinex)، یک خلطآور، دو داروی محبوب بدون نسخه برای سرفه هستند. آنتیهیستامینها، مانند ستیریزین (Zyrtec)، و ضد احتقانها، مانند سودوافدرین (Sudafed)، نیز میتوانند در صورتی که آبریزش بینی باعث سرفه شما شده باشد، مفید باشند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
- سرفهای که بیش از چند هفته طول بکشد یا با گذشت زمان بدتر شود
- سرفهای که صدای پارس یا سیاهگوش ایجاد کند
- استفراغ ناشی از سرفه
- تبی که بیش از یک یا دو روز طول بکشد
- خلط زرد، سبز یا خونی
سرفه کودکان را چگونه در خانه کنترل کنم؟
اگر فرزند شما یک سال یا بیشتر دارد برای درمان سرفه کودکان در خانه، به او آب سیب گرم، شیر یا چای بدون کافئین با عسل بدهید. مایع گرم و داروی گیاهی ضد سرفه کودکان میتواند گلوی او را تسکین داده و مخاط را شل کند. با استفاده از دستگاه بخور سرد یا دوش بخار، به تمیز کردن سینههایش کمک کنید.
آیا استفاده از روشهای گیاهی بدون خطر است؟
گیاهان موثر در سرفه خشک و داروهای گیاهی بر بدن تأثیر میگذارند و در صورت عدم استفاده صحیح، میتوانند به طور بالقوه مضر باشند.
چگونه از بازگشت مکرر سرفه جلوگیری کنیم؟
جهت پیشگیری از سرفه و درمان سریع سرفه افزایش ورزش برای بهبود مقاومت بدن در برابر عوامل بیماریزای تنفسی. به حداقل رساندن قرار گرفتن در معرض محیطهای آلوده.
لینکهای مرتبط در سایت:
برای اطلاعات بیشتر درباره سلامت دستگاه گوارش و درمان سریع مشکلات شایع، به مقالات زیر مراجعه کنید:
- درمان سریع سرماخوردگی
- درمان سریع گلو درد
- درمان سریع بدن درد
- درمان سریع آبریزش بینی
- درمان سریع حالت تهوع
- درمان سریع اسهال
- درمان سریع سردرد
- تفاوت سرماخوردگی و آنفولانزا
- راهنمای درمان گلو درد
- بهترین شربت سرماخوردگی گیاهی
منبع:
Cough
