لابیرنتیت یا عفونت گوش داخلی چیست؟ علل و علائم

لابیرنتیت، التهاب لابیرنت است که بخشی از گوش داخلی شما می باشد. این وضعیت معمولاً خطرناک نیست، اما می تواند علائم ناتوان کننده ای مانند سرگیجه مداوم ایجاد کند. در صورت عدم درمان، لابیرنتیت می تواند منجر به مشکلات تعادلی طولانی مدت و کاهش دائمی شنوایی شود. به همین دلیل، درمان سریع کلیدی است. از این رو، در این مقاله به علائم و علل ایجاد این بیماری و نحوه تشخیص و درمان آن می پردازیم.

لابیرنتیت چیست؟

لابیرنتیت (la-br-uhn-THAI-tuhs) نوعی عفونت گوش داخلی است. این زمانی اتفاق می افتد که هزارتوی گوش شما ملتهب شود. گوش داخلی شما حاوی سیستمی از لوله ها و کیسه های حلقه ای به نام هزارتو است که حاوی مقداری مایع و سلول های مویی است. همچنین تعادل و شنوایی شما را کنترل می کند. عفونت می تواند اطلاعاتی را که از این ناحیه به مغز شما می رسد مختل کند.

عفونت گوش داخلی ارتباط نزدیکی با نوریت دهلیزی دارد. نوریت دهلیزی، تورم یک شاخه از عصب دهلیزی است که فقط تعادل را تحت تأثیر قرار می دهد. لابیرنتیت، تورم هر دو شاخه عصب دهلیزی است که هم بر تعادل و هم بر شنوایی تأثیر می گذارد. هر فردی احتمال دارد به لابیرنتیت مبتلا شود، اما در بزرگسالان ۳۰ تا ۶۰ ساله خانم شایع‌تر است.

چه چیزی باعث ایجاد لابیرنتیت می شود؟

عفونت گوش داخلی که منجر به لابیرنتیت می شود معمولاً توسط یک ویروس ایجاد می شود. گاهی اوقات باکتری ها نیز می توانند باعث آن شوند. علائم عفونت های ویروسی و باکتریایی می تواند به قدری شبیه باشد که پزشک قبل از اینکه بتواند آن را درمان کند باید تأیید کند که شما کدام نوع را دارید. برخی از شایع ترین علل عفونت گوش داخلی عبارتند از ویروس اپشتین بار، هرپس سیمپلکس، آنفولانزای معده و عفونت های تنفسی فوقانی.

لابیرنتیت ویروسی

این شکل از عفونت، بیشتر از نوع باکتریایی است اما پزشکان کمتر در مورد آن می دانند. به نظر می رسد برخی از ویروس ها به هم مرتبط هستند. اینها عبارتند از سرخک، اوریون، هپاتیت و انواع تبخال که باعث تبخال، آبله مرغان یا زونا می شوند. اگر عفونت گوش داخلی ویروسی دارید، معمولاً فقط یک گوش را درگیر می کند.همچنین احتمال دارد به سرعت مسیر خود را طی کند و به نظر برسد که از بین می رود، اما می تواند بدون هشدار برگردد.

لابیرنتیت باکتریایی

این می تواند به یکی از دو روش اتفاق بیفتد. در روش اول، باکتری های ناشی از عفونت گوش میانی، سمومی تولید می کنند که به گوش داخلی وارد می شوند و باعث التهاب و تورم می شوند. یا روش دوم که عفونت در استخوان‌های اطراف گوش داخلی، سمومی را ایجاد می‌کند که همان علائم را ایجاد می‌کنند.

عفونت مزمن یا مداوم گوش میانی می تواند باعث آن شود. نوع شدیدتر و غیرمعمول تر لابیرنتیت باکتریایی زمانی رخ می دهد که میکروب ها از بیرون گوش به لابیرنت حمله کنند. شرایطی مانند مننژیت باکتریایی می تواند علت این نوع باشد.

علائم لابیرنتیت چیست؟

لابیرنتیت نه تنها می تواند شنوایی شما را تحت تاثیر قرار دهد، بلکه می تواند باعث ایجاد احساس سرگیجه نیز شود. علائم دیگر می تواند شامل موارد زیر باشد:

• تاری دید
• احساس عدم تعادل، انگار در شرف سقوط هستید.
• احساس سبکی سر یا اینکه انگار شناور هستید.
• حالت تهوع و استفراغ
• صدای زنگ در گوش یا کاهش شنوایی
• مشکل در تمرکز
• سرگیجه
• نیستاگموس (حرکات غیر ارادی چشم)

علائم اغلب بدون هشدار ظاهر می شوند. به عنوان مثال، احتمال دارد یک روز صبح که از خواب بیدار می شوید متوجه آنها شوید و این می تواند ترسناک باشد. اگر احساس سبکی سر دارید یا در تعادل یا بینایی خود مشکل دارید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید یا به اورژانس مراجعه نمایید.

نحوه تشخیص لابیرنتیت

پزشک شما یک معاینه فیزیکی انجام می دهد و از شما در مورد علائم و سابقه پزشکیتان می پرسد. او همچنین احتمال دارد آزمایشاتی را برای ارزیابی شنوایی، تعادل و سایر عملکردهای سیستم عصبی شما تجویز کند. زیرا شرایط دیگری نیز وجود دارد که علائم مشابه لابیرنتیت را دارند (مانند نوریت دهلیزی یا BPPV)، بنابراین پزشک شما باید آنها را رد کند. پزشک معمولاً این کار را با اجرای آزمایش های خاصی مانند الکتروکاردیوگرام (EKG)، تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) و یا آزمایش دهلیزی انجام می دهد.

لابیرنتیت چگونه درمان می شود؟

درمان عفونت گوش داخلی به شدت بیماری شما بستگی دارد. پزشک شما احتمال دارد که داروها، فیزیوتراپی، درمان های خانگی یا ترکیبی از این سه را توصیه کند. اگر علائم شما در عرض چند هفته بهبود نیابد، پزشک شما احتمالاً درمان توانبخشی دهلیزی را برای لابیرنتیت توصیه می کند. این شامل انجام تمرینات خاصی برای مدیریت سرگیجه و عدم تعادل است. در موارد بسیار نادر نیز احتمال دارد نیاز به جراحی داشته باشد. داروهای رایج لابیرنتیت عبارتند از:

• ضد ویروس ها (اگر ویروسی باعث آن شده باشد).
• آنتی بیوتیک (اگر یک باکتری باعث آن شده باشد).
• کورتیکواستروئیدها برای کاهش التهاب اعصاب.
• داروهایی برای کنترل سرگیجه و حالت تهوع (مانند دیفن هیدرامین یا فکسوفنادین).

درمان های خانگی

می‌توانید از درمان های خانگی برای کاهش علائم عفونت گوش داخلی استفاده نمایید:

1. یک کمپرس گرم روی گوش خود قرار دهید.
2. با آب نمک گرم غرغره کنید تا به پاکسازی شیپور استاش (مسیر کوچکی که گلو و گوش میانی شما را به هم متصل می کند) کمک کند.
3. مصرف الکل را محدود نمایید.
4. تکنیک های مدیریت استرس مانند تمرکز حواس یا مدیتیشن را امتحان کنید.
5. در هنگام عود بیماری، از حرکت ناگهانی خودداری نمایید. بهتر است بی حرکت دراز بکشید و نورهای روشن را به حداقل برسانید.

عمل جراحی

به ندرت احتمال دارد نیاز به لابیرنتکتومی داشته باشید. در طی این روش، جراح اندام های انتهایی دهلیزی(قسمت های نازک و غشایی مانند گوش داخلی) را برمی دارد. پزشکان اغلب جراحی لابیرنتیت را توصیه نمی کنند و این آخرین راه درمان برای افراد مبتلا به سرگیجه و کاهش شنوایی قابل توجه در گوش آسیب دیده است.

عوامل خطر ایجاد لابیرنتیت

سرماخوردگی یا آنفولانزا می تواند باعث ایجاد لابیرنتیت شود. همچنین اگر سیگار می‌کشید یا مواردی مانند اختلال مصرف الکل، آلرژی، خستگی یا استرس دارید، خطر ابتلا به لابیرنتیت در شما افزایش می‌یابد. همچنین مصرف برخی داروها مانند داروهای ضد افسردگی، ضد التهاب و برخی از داروهای دیابت می توانند باعث ایجاد لابیرنتیت در برخی افراد شوند.

عوارض لابیرنتیت

لابیرنتیت معمولاً خطرناک نیست مگر اینکه درمان نشود. بدون مراقبت مناسب می تواند منجر به کاهش شنوایی، افزایش خطر افتادن و یا آسیب دائمی به گوش داخلی شود. کم شنوایی دائمی یک عارضه جانبی شایع در کودکانی است که به عنوان عارضه مننژیت، دچار لابیرنتیت می شوند. در مواردی مانند این، احتمال دارد بتوانید شنوایی را با کاشت حلزون بازیابی کنید.

سوالات متداول

آیا می توان از لابیرنتیت پیشگیری کرد؟

به این دلیل که عفونت گوش داخلی معمولاً یکی از علائم بیماری های دیگر است، بهترین راه برای جلوگیری از آن شستن مرتب دست ها و انجام اقدامات احتیاطی مناسب در فصل سرماخوردگی و آنفولانزا است.

لابیرنتیت چقدر طول می کشد؟

علائم عفونت گوش داخلی و پاسخ آنها به درمان می تواند برای افراد متفاوت باشد. بهبودی از لابیرنتیت می تواند تا شش هفته طول بکشد. اما بسیاری از افراد پس از یک یا دو هفته احساس بهتری دارند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر دچار سرگیجه، حالت تهوع یا مشکلات تعادلی شدید، باید فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. او می تواند به تعیین علت علائم شما و طراحی یک برنامه درمانی شخصی کمک کند.

نکات پایانی

عفونت گوش داخلی، التهاب لابیرنت گوش داخلی شما است و معمولاً جدی نیست اما می تواند عوارض جانبی ناتوان کننده ای ایجاد کند. سرگیجه ناشی از آن می تواند بلند شدن از رختخواب و انجام زندگی روزمره را برای شما سخت کند. در صورت بروز علائم، هر چه سریعتر به پزشک مراجعه نمایید. درمان به موقع می تواند احتمال مشکلات طولانی مدت گوش داخلی را کاهش دهد.