کیست نابوتین چیست و چگونه درمان می شود؟

کیست نابوتین(nabutin cyst) برجستگی خوش خیم روی دهانه رحم است که پر از مخاط شفاف، زرد روشن یا کهربایی می باشد. احتمال دارد که خانم ها بعد از زایمان یا بعد از یائسگی دچار کیست نابوتین شوند. این کیست ها طبیعی هستند و معمولاً هیچ علامتی ایجاد نمی کنند. در این مقاله به علل ایجاد آن، علائم و عوارض احتمالی، نحوه تشخیص و درمان این عارضه می پردازیم.

کیست نابوتین چیست؟

کیست نابوتین یک برآمدگی کوچک است و زمانی ایجاد می شود که سلول های پوست، مخاط را در داخل غدد دهانه رحم به دام می اندازند. افرادی که دچار این عارضه می شوند، احتمال دارد فقط یک کیست داشته باشند یا شاید چندین کیست داشته باشند. معمولاً افراد متوجه کیست نابوتین نمی شوند، مگر اینکه پزشک کیست را در طول معاینه لگن ببیند و بگوید که کیست وجود دارد. اگر به آن مبتلا هستید نگران نباشید، زیرا کیست های نابوتین شایع و بی ضرر هستند.

چه چیزی باعث ایجاد کیست نابوتین می شود؟

غدد دهانه رحم، به طور منظم مخاط تولید می کنند. با این حال، گاهی اوقات سلول های پوست سالم در دهانه رحم، این غدد را می پوشانند و مانعی ایجاد می کنند که مخاط را در داخل غده به دام می اندازد. بدون هیچ جایی برای فرار، مخاط در داخل غده متورم می شود و یک کیست نابوتی ایجاد می کند. بسته به میزان مخاطی که در داخل آن به دام افتاده است، قطر این کیست ها از چند میلی متر تا ۴ سانتی متر متغیر است. با مشاهده از نزدیک، احتمال دارد زرد شفاف یا کدر به نظر برسند.

علائم کیست نابوتین

به ندرت، احتمال دارد که کیست نابوتین علائمی ایجاد کند که باعث ناراحتی شود مانند:

• فشار خفیف یا احساس پری در واژن
• درد قبل، حین یا بعد از مقاربت (دیسپارونی)
• دوره های نامنظم

اگر کیست پاره شود، احتمالاً متوجه علائمی شوید. هنگامی که کیست می ترکد، مخاط و مقدار کمی خون آزاد می کند که شاید به عنوان ترشحات واژن متوجه آن شوید. ترشح می تواند بدبو نیز باشد. این علائم معمولا مدت زیادی طول نمی کشد ولی اگر این علائم برای مدت طولانی ادامه یافت، باید به پزشک مراجعه نمایید.

همچنین داشتن یک کیست به خصوص بزرگ یا کیست های متعدد، احتمال دارد که جمع آوری سلول ها را در طول آزمایش پاپ اسمیر برای پزشک دشوار کند. کیست ها می توانند به قدری بزرگ شوند که دسترسی پزشک به دهانه رحم را در طول معاینه لگن سخت کنند که این بسیار نادر است.

کیست نابوتین چه افرادی را تحت تأثیر قرار می دهد؟

هرخانمی می تواند به کیست نابوتین مبتلا شود، اگرچه این کیست‌ها بیشتر بین بلوغ و یائسگی ظاهر می‌شوند. برخی از رویدادهای زندگی بر نحوه رشد سلول های پوستی در داخل دهانه رحم تأثیر می گذارد، به طوری که احتمال مسدود شدن غدد و ایجاد کیست وجود دارد.

بسیار از افراد بعد از بچه دار شدن و با انجام معاینه معمول پس از بارداری، متوجه می شوند که کیست نابوتین دارند. سلول های پوست در دهانه رحم، پس از زایمان سریعتر رشد می کنند. سلول های جدید می توانند غدد دهانه رحم را مسدود کنند و باعث ایجاد کیست نابوتین شوند.

همچنین سلول های پوست در دهانه رحم، پس از آسیب دیدگی در آن ناحیه افزایش می یابد. سلول های جدید به ترمیم هرگونه آسیبی که به بافت دهانه رحم وارد شده است کمک می کند. این سلول‌های پوستی می‌توانند غدد دهانه رحم را مسدود کنند، مخاط را در آنجا به دام بیاندازند و کیست نابوتین را تشکیل دهند.

سلول های پوستی در دهانه رحم، برای ترمیم هر گونه آسیب و به دنبال التهاب یا عفونت تکثیر می شوند. سلول های پوست می توانند غدد را مسدود کنند و باعث ایجاد کیست نابوتین شوند. این کیست ها گاهی اوقات پس از ابتلا به شرایطی که بافت دهانه رحم را ملتهب می کند (سرویسیت مزمن)، ایجاد می شوند.

نحوه تشخیص کیست نابوتین

کیست های نابوتین به قدری شایع هستند که پزشک احتمالاً فقط با یک نگاه معمول در طول معاینه لگن متوجه آن می شود. اگر در معاینه لگن سوالی وجود داشته باشد، احتمال دارد که پزشک برای تشخیص روش‌های دیگری را امتحان کند مانند:

1. انجام یک سونوگرافی، MRI (تصویربرداری تشدید مغناطیسی) یا سی تی اسکن (توموگرافی کامپیوتری).
2. استفاده از روش کولپوسکوپی که دیدن داخل دهانه رحم را آسان تر می کند.
3. گرفتن نمونه از مایع داخل کیست و ارسال آن برای آزمایش به آزمایشگاه، زیرا کیست‌های نابوتین گاهی اوقات می‌توانند شبیه آدنوم بدخیم به نظر برسند که نوع نادری از سرطان دهانه رحم است.

اگر افراد مبتلا به آدنوم بدخیم باشند، احتمال دارد علائمی مانند گرفتگی دردناک در دوران قاعدگی، قاعدگی طولانی یا سنگین تر از حد معمول، خونریزی حین یا بعد از رابطه جنسی و ترشحات آبکی واژن داشته باشند. اگر پزشک مشکوک باشد که برآمدگی روی دهانه رحم خوش خیم نیست، آن را با جراحی برمی دارد. مهم است که افراد معاینات روتین دهانه رحم را انجام دهند تا هر چیز غیرعادی بررسی شود.

نحوه درمان کیست نابوتین

شما معمولاً نیازی به درمان نخواهید داشت مگر اینکه کیست شما ناراحت کننده باشد یا آنقدر بزرگ باشد که انجام تست پاپ اسمیر را برای پزشکتان سخت کند. اگر شما و پزشکتان تصمیم بگیرید که برداشتن کیست بهترین راه است، احتمالاً برای انجام آن نیازی به جراحی نخواهید داشت. در عوض، پزشک شما می تواند کیست را با استفاده از برق و یا سرما از بین ببرد:

• الکتریسیته (ابلیشن الکتروکوتر): جریان های الکتریکی به سمت کیست هدایت می شوند. جریان ها گرم می شوند و در نهایت کیست را از بین می برند.
• سرما (کرایوتراپی): نیتروژن مایع کیست را منجمد کرده و آن را از بین می برد.

اگر تشخیص این که آیا این کیست می تواند سرطانی شود یا خیر (نئوپلازی دهانه رحم) مشکل باشد، احتمال دارد پزشک آن را در مطب بردارد و در عرض چند روز باید احساس خوبی داشته باشید.

عوارض

در بسیاری از موارد، کیست نابوتین دلیلی برای نگرانی نیست و اکثر افراد هیچ علامتی را تجربه نمی کنند. با این حال، کیست‌های بزرگ احتمال دارد که دهانه رحم را مسدود کرده و انجام معاینات معمول دهانه رحم را برای پزشک دشوار کنند. کیست های متعدد و بزرگ می توانند باعث بزرگ شدن دهانه رحم شوند.

کیست‌های بزرگ نابوتین گاهی اوقات می‌توانند باعث افتادگی دستگاه تناسلی شوند، اگرچه گزارش‌هایی در این مورد نادر است. افتادگی دستگاه تناسلی زمانی اتفاق می‌افتد که اندام‌های لگن مانند رحم، پایین‌تر از حد معمول قرار بگیرند. این می تواند باعث ناراحتی و احساس کشیدگی در ناحیه لگن شود. در این موارد، افراد احتمالاً نیاز به سیستکتومی برای برداشتن کیست و درمان افتادگی دستگاه تناسلی داشته باشند.

تفاوت بین کیست نابوتین و سرطان دهانه رحم

کیست های نابوتین و سرطان دهانه رحم، هر دو در دهانه رحم ایجاد می شوند. بر خلاف سرطان دهانه رحم، این کیست ها بی ضرر هستند و نیازی به درمان ندارند. شکل نادری از سرطان به نام آدنوم بدخیم می تواند شبیه کیست نابوتین باشد. این کیست‌ها به اندازه‌ای رایج هستند که پزشکان معمولاً می‌توانند آن‌ها را شناسایی کرده و فوراً سرطان را رد کنند. اگر ابهامی وجود داشته باشد، پزشک می‌تواند کیست را خارج کند و مایع داخل آن را آزمایش کند تا مطمئن شود که سرطان نیست.

نکات پایانی

هر نوع برآمدگی در دهانه رحم می تواند ترسناک باشد، اما اگر کیست نابوتین دارید، نباید نگران باشید. آنها یکی از رایج ترین کیست هایی هستند که پزشکان در طول معاینه لگن پیدا می کنند. برای بررسی اینکه کدام ضایعات نیاز به درمان دارند و کدام‌ها نه، ویزیت‌های معمول را با متخصص زنان خود داشته باشید. به طور معمول، کیست نابوتین هیچ علامتی ایجاد نمی کند و نیازی به درمان ندارد. با این حال اگر اندازه کیست ها افزایش یابند، احتمال دارد شروع به ایجاد علائم کنند و نیاز به درمان داشته باشند.