چند جانبهگرایی، نظم جدید قرن پانزدهم
قرن چهاردهم هجری شمسی، که از ۱ فروردین سال ۱۳۰۱، آغاز شد در ۲۹ اسفند سال ۱۴۰۰ هجری شمسی به پایان رسید. جهان در این قرن شاهد تحولات مهمی بود و نظم های سیاسی چندگانه ای را تجربه کرد.
در این قرن، وقوع جنگ جهانی اول که با آغاز حمله آلمان به روسیه از ۹ مرداد ۱۲۹۳ تا ۱۱ آذر ۱۳۰۰ تداوم داشت، با پیروزی متفقین(انگلیس، فرانسه، شوروی و آمریکا) به اضمحلال امپراتوریهای عثمانی و اتریش منتهی شد و نظم نوینی را در عرصه بینالملل پدید آورد. این جنگ چهار ساله با نزدیک به ۱۰ میلیون نفر کشته، چندین نظام پادشاهی در اروپا را تغییر داد و نابودی پادشاهی های اتریش، آلمان، عثمانی و روسیه را در پی داشت. این وضعیت با تضعیف نظم مبتنی بر حاکمیت سلاطین، زمینه را برای انقلاب روسیه مهیا ساخت و مقدمه ای برای تبدیل شوروی به یک ابرقدرت جهانی شد.
در قرن چهاردهم، جنگ جهانی دوم از ۱۰ شهریور سال ۱۳۱۸ شمسی آغاز و در سال ۱۳۲۵ به پایان رسید. این جنگ بین دو بلوک متحدین (آلمان و ایتالیا و ژاپن) و متفقین (انگلیس و فرانسه و آمریکا و شوروی) درگرفت و به لحاظ گستردگی جغرافیایی و قدرت تخریب منابع انسانی و طبیعی، بی..